Wenn Staaten scheitern: Theorie und Empirie des Staatszerfalls

از پایان جنگ سرد، مشکل کشورهای در حال ورشکستگی شدیدتر شده است. تحولات کنونی در عراق و لبنان و همچنین پیامدهای درازمدت حل نشده در کشورهایی مانند بوسنی و هرزگوین، رواندا و کلمبیا شاهد این امر است. فرآيندهاي زوال دولت نه تنها بنيادهاي اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي و سياسي جمعيت مربوطه را از بين مي برد، بلكه چالش جديدي براي جامعه بين المللي به وجود مي آورد.
علل داخلي و خارجي زوال دولت چيست؟ و ابعاد این فرآیند چیست؟ این سوالات با استفاده از مطالعات موردی از قاره های مختلف بررسی می شوند. مقوله دولت‌های «پرتو» این واقعیت را نیز در نظر می‌گیرد که شکست دولت نه تنها می‌تواند نتیجه فروپاشی ساختارهای دولتی موجود باشد، بلکه می‌تواند نتیجه شکل‌گیری ناموفق دولت باشد.

Die Problematik zerfallender Staaten erhielt seit dem Ende des Kalten Krieges neue Brisanz. Davon zeugen die aktuellen Entwicklungen im Irak und Libanon ebenso wie die ungelösten Spätfolgen in Ländern wie Bosnien-Herzegovina, Ruanda und Kolumbien. Staatliche Zerfallsprozesse zerstören nicht nur die soziokulturellen, wirtschaftlichen und politischen Grundlagen der jeweiligen Bevölkerung, sondern stellen auch eine neue Herausforderung für die internationale Gemeinschaft dar.
Welche internen und externen Ursachen liegen dem Verfall von Staatlichkeit zugrunde? Und welche Dimensionen umfasst dieser Prozess? Diesen Fragen wird anhand von Fallbeispielen aus verschiedenen Kontinenten nachgegangen. Mit der Kategorie der „Proto“-Staaten wird zudem dem Umstand Rechung getragen, dass scheiternde Staatlichkeit nicht nur die Folge des Zerfalls bestehender Staatsgebilde, sondern auch missglückter Staatsbildung sein kann.