Gerechter Frieden als Orientierungswissen: Grundsatzfragen

مفهوم جهت گیری هم در بحث های سیاسی و هم در زمینه های فلسفی و اخلاقی همه جا وجود دارد. یادداشت صلح EKD همچنین خواستار جهت گیری در مورد مسائل جاری خشونت، جنگ و صلح است. گاهی ناامید سؤال اخلاقی اساسی «چه باید بکنم؟» که در اخلاق صلح نیز مطرح می‌شود، بدون شک می‌توان آن را به‌عنوان سؤالی برای کنش‌گرایی فهمید. اما آیا می توان دانش جهت گیری را صرفاً با تأمل در هنجارهای اخلاقی ایجاد کرد؟ پاسخ به این سؤال ضروری است، زیرا تأثیر مستقیمی بر کاربرد ملموس یادداشت صلح در درگیری‌های جاری و بر عملکرد کلیسا به‌عنوان یک اصلاح‌کننده اجتماعی یا، از نظر الهیاتی، بر ادراک قیمومیت سیاسی کلیسا دارد.

ویراستاران

PD Dr. اینس ژاکلین ورکنر محقق صلح و درگیری در مرکز تحقیقات Evangelische Studiengemeinschaft e.V. در هایدلبرگ و مدرس خصوصی در موسسه علوم سیاسی در دانشگاه گوته در فرانکفورت است.

پروفسور. دکتر کریستینا شوئز استاد فلسفه در مؤسسه تاریخ پزشکی و مطالعات علم در دانشگاه لوبک و استاد کمکی در مؤسسه مطالعات فلسفه و هنر در دانشگاه لوفانا لونبورگ است.

Der Begriff der Orientierung ist sowohl in politischen Debatten als auch in philosophischen und ethischen Kontexten allgegenwärtig. Auch von der Friedensdenkschrift der EKD wird Orientierung zu aktuellen Fragen von Gewalt, Krieg und Frieden eingefordert; diese bisweilen auch enttäuscht. Dabei lässt sich die ethische Grundfrage „Was soll ich tun?“, die sich auch für die Friedensethik stellt, zweifelsohne als eine Frage nach Handlungsorientierung verstehen. Aber lässt sich allein schon durch eine ethische Normenreflexion Orientierungswissen generieren? Die Antwort auf diese Frage ist essenziell, hat sie doch unmittelbare Auswirkungen auf die konkrete Anwendbarkeit der Friedensdenkschrift auf aktuelle Konflikte sowie auf die Funktion der Kirche als gesellschaftliches Korrektiv bzw., theologisch formuliert, auf die Wahrnehmung des politischen Wächteramtes der Kirche.

Die Herausgeberinnen

PD Dr. Ines-Jacqueline Werkner ist Friedens- und Konfliktforscherin an der Forschungsstätte der Evangelischen Studiengemeinschaft e.V. in Heidelberg und Privatdozentin am Institut für Politikwissenschaft an der Goethe-Universität Frankfurt a.M.

Prof. Dr. Christina Schües ist Professorin für Philosophie am Institut für Medizingeschichte und Wissenschaftsforschung an der Universität zu Lübeck und außerplanmäßige Professorin am Institut für Philosophie und Kunstwissenschaft an der Leuphana Universität Lüneburg.