Η σοσιαλιστική σκέψη στην Ελλάδα από το 1875 ως το 1974

ΕΞΩΦΥΛΛΟ......Page 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ......Page 10
Για τον αναγνώστη......Page 18
ΠΡΟΛΟΓΟΣ......Page 20
I. Προβλήματα ερμηνείας......Page 22
1. Η εμβέλεια της μορφωτικής εργασίας......Page 23
2. Το ΚΚΕ καθορίζει την ταυτότητά του......Page 25
3. Προβλήματα στρατηγικής......Page 31
4. Τακτικές επιλογές......Page 36
5. Το περιεχόμενο του «Μαρξισμού-Λενινισμού»......Page 39
6. Η φιλοσοφική διάσταση του «Μαρξισμού-Λενινισμού»......Page 42
7. Η ιστοριογραφική συγκομιδή του «μαρξιστικού-λενινιστικού» κόμματος......Page 46
8. Για τις σχέσεις επιστήμης και ιδεολογίας......Page 52
1. Η ιδεολογική σκευή της ΕΔΑ......Page 56
2. Τεχνολογία και ουμανισμός......Page 62
3. Προς αναζήτηση φυσιογνωμίας......Page 64
4. Οι intra muros διανοούμενοι......Page 69
5. Η παραγωγή της θεωρητικής εργασίας......Page 78
5.1. X. Θεοδωρίδης......Page 79
5.2. Ν. Κιτσίκης......Page 83
5.3. Το ζεύγος Ιμβριώτη και ο Μ. Παπαμαϋρος......Page 84
5.4. Π. Λεκατσάς......Page 88
5.5. Α. Λιβέρης......Page 90
5.6. Κ. Πολίτης......Page 91
6. Κεντρόφυγες τάσεις......Page 93
1. Η ιδεολογική ιδιοσυστασία των οργανώσεων......Page 95
2. In marginem του Λογοτεχνία και'Επανάσταση......Page 101
1. Σοσιαλιστές χωρίς Σοσιαλιστικό Κόμμα......Page 103
2. Κίνητρα και καρποφορία του κοσμοθεωρητικού συγκρητισμού......Page 107
Ε. Ο Ελληνισμός της Κύπρου και της Διασποράς......Page 109
1. Θ. Κεσσίδης......Page 111
2. Γ. Ζιούτος......Page 112
3. Ν. Σβορώνος......Page 114
4. Κ. Παπαϊωάννου......Page 118
5. Κ. Αξελός......Page 120
6. Ν. Πουλαντζάς......Page 123
ΣΤ. «Νέα Αριστερά» και «Πολυτεχνείο»......Page 128
Ζ. Θεματική ανατομία......Page 130
Βιβλιογραφία......Page 136
ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ......Page 140
1. Η εμβέλεια της μορφωτικής εργασίας......Page 142
α) Οι εκδόσεις της ΚΕ του ΚΚΕ......Page 144
β) Ο Νέος Κόσμος......Page 157
γ) Η Κομμουνιστική Επιθεώρηση......Page 178
δ) Συλλογικές προσπάθειες......Page 188
ε) Η επώνυμη δημιουργία......Page 190
I. Μ. Αλεξανδρόπουλος: Τέχνη και «μηχανική αισιοδοξία» (1966)......Page 193
II. Δ. Χατζής: η γένεση του νεοελληνικού έθνους (1954)......Page 196
III. Μ. Μάλιος: πως οι «βασικές ιδιομορφίες της εποχής μας αντανακλώνται» στην Ελλάδα (1975)......Page 204
IV. Γ. Σαμαράς: τι «είδους καπιταλισμός» επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα (1971)......Page 208
I. Πως «πρέπει να μελετάμε την ιστορία του ΚΚΕ» (1952)......Page 213
II. ΚΚΕ: «προϊόν τής συνένωσης του ελληνικού εργατικού κινήματος με το μαρξισμό-λενινισμό» (1961)......Page 217
III. Δ. Σάρλης: «χωρίς την καθοδήγηση του κόμματος νέου τύπου η εργατική τάξη δεν μπορεί να εγκαθιδρύσει τη δικτατορία της» (1970)......Page 219
IV. ΚΚΕ εσωτ.: «μοχλός της ιστορικής απαίτησης για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος» (1974)......Page 224
I. ΚΚΕ: «νεοελληνική λαϊκή δημοκρατία» που «εκπληρώνει λειτουργίες της διχτατορίας του προλεταριά.του» (1954)......Page 227
II. ΚΚΕ: ο «χαρακτήρας της αλλαγής και οι δυνάμεις που θα την πραγματοποιήσουν» (1957)......Page 232
III. ΚΚΕ: τα «δύο στάδια επαναστατικών μετασχηματισμών» (1973)......Page 236
IV. ΚΚΕ εσωτ.: «κόμμα τής ελευθερίας, της δημοκρατίας και της κοινωνικής προόδου» (1974)......Page 238
I. ΚΚΕ: «εθνική δημοκρατική αλλαγή» και «πατριωτικό μέτωπο» (1961)......Page 244
II. Λ. Ελευθερίου: «σαφής εικόνα του πραγματικού συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων» (1956)......Page 247
III. Δ. Παρτσαλίδης: η «μεταφορά του κέντρου βάρους της καθοδήγησης του κινήματος στο εσωτερικό» (1969)......Page 249
I. ΚΚΕ: ο Στάλιν «αναπτύσσει παραπέρα το Μαρξισμό-Λενινισμό» (1952)......Page 254
II. ΚΚΕ: η «πάλη για την αφομοίωση και εφαρμογή των αρχών του Μαρξισμού-Λενινισμού» (1959)......Page 259
III. ΚΚΕ: «καθοδηγείται από την επιστημονική θεωρία του Μαρξισμού-Λενινισμού» (1973)......Page 261
IV. Γ. Βαδής: το «επαναστατικό θάρρος» στην αναζήτηση της αλήθειας (1970)......Page 262
α) Θ. Παπαδόπουλος: η «μαρξιστική-λενινιστική αντίληψη της ιστορίας τής φιλοσοφίας» (1966)......Page 267
β) Θ. Βακαλιός: η «ανάγκη της δημιουργικής εφαρμογής του μαρξισμού» (1967)......Page 272
7. Η ιστοριογραφική συγκομιδή του «μαρξιστικού-λενινιστικού» κόμματος......Page 278
I. ΚΚΕ: «νεοελληνικό έθνος» και «νεοελληνικό κράτος» (1954)......Page 279
II. Π. Ρούσος: ελληνική ιστορία και «αντιεπιστημονικοί δογματισμοί» (1958)......Page 283
8. Για τις σχέσεις επιστήμης και ιδεολογίας......Page 287
Στ. Καρας: «αναστέλλουμε την ανάπτυξη της αυτοτελούς σκέψης στο κόμμα μας» (1966)......Page 288
1. Η ιδεολογική σκευή της ΕΔΑ......Page 291
I. Γ. Πασαλίδης: η ΕΔΑ «δεν έχει εξάρτησιν πολιτικής από κανένα» (1956)......Page 306
II. ΕΔΑ: «δεν προγραμματίζεται μία αλλαγή σοσιαλιστικού χαρακτήρος» (1960)......Page 310
III. ΕΔΑ: η «εθνική λαϊκή ενότητα» (1960)......Page 312
IV. ΕΔΑ: η «πολιτική της πατριωτικής ενότητος» (1960)......Page 314
2. Τεχνολογία και ουμανισμός......Page 317
I. ΕΔΑ: «εθνικοδημοκρατική αλλαγή» και «αυτοδύναμη οικονομικο-τεχνικο-επιστημονική βάση» (1960)......Page 324
II. Σύγχρονα Θέματα: «γόνιμη ενότητα θεωρητικής και πρακτικής σπουδής» (1962)......Page 328
3. Προς αναζήτηση φυσιογνωμίας......Page 330
I. Ηλ. Ήλιου: η πολιτική ηγεσία και το «νέο περιεχόμενο της κοινωνικής συνείδησης» (1965)......Page 338
II. Μ. Γλέζος: η ΕΔΑ ως «ιδιορρυθμία ελληνική» (1966)......Page 341
III. Λ. Κύρκος: Δημοκρατία καί Αριστερά (1966)......Page 343
IV. Κ. Φιλίνης: Η «εθνική δημοκρατική αλλαγή» δεν είναι «έργο ενός μόνον κόμματος» (1966)......Page 345
V. Ομάδα έγκλειστων στελεχών: «Ποια θα είναι η ανανέωση του κινήματος;» (1969)......Page 347
VI. ΚΚΕ εσωτ.: ο «δημοκρατικός συγκεντρωτισμός» (1974)......Page 351
4. Οι intra muros διανοούμενοι......Page 356
I. Μ. Αυγέρης: η «ιστορικοκοινωνική μέθοδος της κριτικής» (1954)......Page 368
II. Τ. Λειβαδίτης: η «ποίηση της ήττας» ως «συνακόλουθο μιας ανώμαλης δεκαπενταετίας» (1966)......Page 374
III. Κ. Πορφυρής: για το μυθιστόρημα που θα «μπορούσε να ήταν ένα συγκλονιστικό ανθρώπινο ντοκουμέντο» (1965)......Page 377
IV. Μ. Αναγνωστάκης: ερωτήματα προς την «επίσημα ευνοούμενη πτέρυγα τής πνευματικής αριστεράς» (1965)......Page 380
V. Κριτική: «μακριά από δογματισμούς και ανιαρές επαναλήψεις ανεδαφικών σχημάτων» (1959)......Page 383
VI. Φ. Χατζιδάκη: «αληθινή τέχνη» και «τέχνη των μαζών» (1966)......Page 384
VII. Τ. Πατρίκιος: πέρα από την «ιδεολογική» σύλληψη του ουμανισμού (1966)......Page 387
VIII. Επιτροπή Παιδείας της ΕΔΑ: οι «βασικές αρχές» του εκπαιδευτικού προγράμματος (1963)......Page 390
5.1. X. Θεοδωρίδης......Page 394
I. «Αδυνάτισμα του δήμου» και «επικουρισμός» (1954)......Page 396
II. Το «σημαντικότερο κριτήριο της αλήθειας είναι η πράξη», (1955)......Page 398
5.2. Ν. Κιτσίκης......Page 401
Ο «διαλεκτικός υλισμός» ως συντελεστής της «σοβιετικής επιστημονικής δημιουργίας» (1966)......Page 402
I. Ρ. Ιμβριώτη: Παιδαγωγική επιστήμη και πράξη «ανθρωπομορφωτική» (1966)......Page 404
II. Γ. Ιμβριώτης: «σοσιαλιστικός άνθρωπος» και αλλοτρίωση (1965)......Page 407
III. Μ. Παπαμαύρος: η «πολυτεχνική μόρφωση» (1961)......Page 410
5.4. Π. Λεκατσάς: «σύστημα κοινοχτημονικής πολιτείας» (1946)......Page 417
5.5. Α. Λιβέρης: η «σχέση προϋποθέσεων και συνεπειών» (1959)......Page 421
5.6. Κ. Πολίτης: διαλεκτική και «αλληλεπίδραση θεωρίας και πράξης» (1965)......Page 425
6. Κεντρόφυγες τάσεις......Page 431
I. Α.Ο.Δ.Α.: για «ένα νέο ξεκίνημα τηής Αριστεράς έξω και μέσα στην ΕΔΑ» (1964)......Page 434
II. «Αναγέννηση»: το «χρέος των συνεπών δυνάμεων της Αριστεράς» (1964)......Page 436
α) Κομμουνιστικό Διεθνιστικό Κόμμα Ελλάδας......Page 439
β) Η «εισοδιστική» τάση: από τον «Σοσιαλιστικό Σύνδεσμο Νέων» στο ΠΑΚ......Page 446
γ) Φυγόκεντρες τροχιές......Page 448
δ) Μ. Ράπτης (Μ. Pablo): ο «επαναστατικός μαρξισμός»: «κριτικός και δημιουργικός» (1966)......Page 451
ε) Κ. Καστοριάδης: «αυτοθεσμιζόμενη κοινωνία» και «επαναστατικό πρόταγμα» (1976)......Page 456
2. In marginem του Λογοτεχνία και επανάσταση......Page 463
1. Σοσιαλιστές χωρίς Σοσιαλιστικό Κόμμα......Page 468
I. Ένωση Ελλήνων Σοσιαλιστών: η αυτοτέλεια του «δημοκρατικού σοσιαλισμού» (1961)......Page 487
II. Σ. Σωμερίτης: η προσέγγιση των «δύο συστημάτων» «μέσα στα πλαίσια τής Δημοκρατίας και του Σοσιαλισμού» (1965)......Page 489
III. Σοσιαλιστική Λέσχη: η στάση «απέναντι τού Δημοκρατικού Κέντρου» (1963)......Page 491
IV. Άγγ. Άγγελόπουλος: «ανασυγκρότηση» χωρίς «προδιάθεση αντικομμουνιστική ή αντικεφαλαιοκρατική» (1947)......Page 493
V. Μ. Κόρακας: για τον «κοινωνικό φορέα» της «ανασυγκρότησης» (1949)......Page 496
α) Σχήματα προώθησης της κοινωνιστικής αποστολής του Χριστιανισμού......Page 499
β) Παραδείγματα κοσμοθεωρητικού συγκρητισμού......Page 500
γ) Ε. Φικιώρης: η «ανάγκη της ορθολογιστικής οργάνωσης των κοινωνικών σχέσεων» (1953)......Page 501
δ) Β. Φράγκος: ο «διαλεκτικός περσοναλισμός» ως «νέα μορφή σκέψης» (1958)......Page 504
Ε. Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ......Page 510
1. Θ. Κεσσίδης: «κάθε ερμηνεία είναι στενά δεμένη με την ιστορία και τη φιλοσοφία μιας εποχής» (1976)......Page 521
2. Γ. Ζιούτος: γιατί «δεν τέθηκαν ποτέ στην Ελλάδα τα μεθοδολογικά προβλήματα;» (1959)......Page 524
3. Ν. Σβορώνος: να μην προδοθεί η «ανυπόταχτη ποικιλία του αντικειμενικού κόσμου» (1955)......Page 527
4. Κ. Παπαϊωάννου: «αυταποξένωση του μαρξισμού από την αρχική του ουσία;» (1954)......Page 531
5. Κ. Αξελός: οι μοντέρνοι «προφήτες» Marx και Freud (1952)......Page 536
6. Ν. Πουλαντζάς: για τον «ιστορικισμό» (1966)......Page 540
ΣΤ. «ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ.» ΚΑΙ «ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ»......Page 548
Addenda et corrigenda......Page 557
Ευρετήριο......Page 565
I. Ονόματα......Page 568
II. Περιοδικά και εφημερίδες......Page 593
III. Κινήσεις και οργανώσεις......Page 600
Resumé: La pensée socialiste en Grèce (1956-1974)......Page 608
ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ......Page 616