Η σοσιαλιστική σκέψη στην Ελλάδα από το 1875 ως το 1974

ΕΞΩΦΥΛΛΟ......Page 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ......Page 10
Για τον αναγνώστη......Page 16
ΠΡΟΛΟΓΟΣ......Page 18
I. Προβλήματα ερμηνείας και μεθόδου......Page 22
II. Η κοινωνική και πολιτική λειτουργία των «διανοουμένων»......Page 23
III. Ιδέες και κινήσεις για την οικονομική και πολιτική οργάνωση της εργατικής τάξης:από το Κοινωνικόν μας ζήτημα στην ιδρυτική γενιά του ΣΕΚΕ......Page 34
Βιβλιογραφία......Page 158
ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ......Page 164
1. Οι μορφές και οι συνθήκες της συζυγίας......Page 166
α) Δ. Ταγκόπουλος: «Δημοτικιστάδες και σοσιαλιστάδες είμαστε αδέλφια» (1908)......Page 167
β) Ρ. Γκόλφης: Ο «λαός της δουλειάς ξυπνώντας και νοιώθοντας τον εαυτό του» (1910)......Page 174
γ) Αλ. Τρανός: Η απελευθέρωση των «πολλών απ’ τα δεσμά των ολίγων» (1912)......Page 178
δ) Κ. Παρορίτης: Ο «Δημοτικισμός μας πέφτει σήμερα στενός» (1921)......Page 187
2. Γ. Σκληρός: Οι προλετάριοι «οργανούμενοι εις μεγάλην πολιτικήν δύναμιν»......Page 194
α) Οι προλετάριοι «αναπτυσσόμενοι και διοργανούμενοι συνάμα πολιτικώς» (1907)......Page 197
β) «Αλλ’ οι δημοτικισταί δεν θέλουν να είναι κοινωνιολόγοι» (1907)......Page 203
3. Κ. Χατζόπουλος: Η αντοχή της συζυγίας......Page 214
«Δημοτικιστικός κ’ εργατικός αγώνας πηγάζουν απ’ την ίδια αιτία» (1909)......Page 218
1.Οι «Κοινωνιολόγοι» και το «Λαϊκόν Κόμμα»......Page 228
α) «Κοινωνιολογική Εταιρεία»: Η οργάνωση του «εργαζομένου λαού εις οικονομικούς συνεταιρισμούς και ίδιον πολιτικόν κόμμα» (1908)......Page 233
β) «Λαϊκόν Κόμμα»: Ο «συνασπισμός και εις ιδιαίτερον πολιτικόν κόμμα οργάνωσις όλων των εργαζομένων» (1910)......Page 234
2. Η νεώτερη γενιά των «Κοινωνιολόγων»......Page 240
α) «Δημοκρατική Ένωσις»: Η «πολιτική συνεργασία των γεωργών, των εργατών, των υπαλλήλων» (1922)......Page 241
β) Δ. Καλιτσουνάκις: «Θέλει θαλερόν αναβλαστήσει το δένδρον του καλώς και ηθικώς εννοουμένου σοσιαλισμού» (1919)......Page 245
γ) Αλ. Σβώλος: Το Σύνταγμα της Σοβιετικής Πολιτείας «πρέπει να αναμιχθή και με μερικάς αρχάς και παραδόσεις της αστικής δημοκρατίας» (1921)......Page 251
Γ. ΓΙΑ ΕΝΑ ΒΙΩΣΙΜΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΥΠΟ......Page 260
Κοινωνισμός: Χαράζοντας την «οδόν Νέου Πολίτικου Κόμματος» (1910)......Page 263
Δ. Ο ΝΟΣΤΟΣ TOΥ ΔΡΑΚΟΥΛΗ......Page 266
α) Τα μέσα «δι’ ων προώρισται βαθμιαίως η πλουτοκρατία να καταργηθεί» (1909)......Page 274
β) Ο πολιτικός και «βιομηχανικός» χαρακτήρας του εργατικού κινήματος (1914)......Page 278
1. Η σκέψη του Ν. Γιαννιού......Page 292
α) Ο «σοσιαλισμός του κράτους» ως άρνηση του Μαρξισμού (1914)......Page 302
β) Η «νέα όψη» του σοσιαλισμού (1915)......Page 307
2. Η Αθ. Γαϊτάνου-Γιαννιού και ο «Σοσιαλιστικός Όμιλος Γυναικών»......Page 317
α) Η κοινή αφετηρία των Marx και Darwin (1916)......Page 320
β) Ο φεμινισμός ως «θετική προπαρασκευαστική μορφωτική εργασία» (1923)......Page 323
3. Οι συνεργάτες......Page 329
α) Π. Ταγκόπουλος: Προσφέροντας «τέλεια σοσιαλιστική συνείδηση στους εργάτες» (1915)......Page 330
β) Αντ. Σαραντίδης: «Αποκαλύπτονται προ του οργανωμένου και κυριαρχούντος πλέον εργάτου» (1916)......Page 335
1. Η «Σοσιαλιστική Ένωσις»: από τον ΣΤΕΤ στο ΣΕΚΕ......Page 340
α) Η χρεωκοπία του «φιλεργατισμού» (1914)......Page 344
β) «Δημιουργούντες οργάνωσιν καθαράν και φωτισμένην» (1914)......Page 346
γ) Προς τη «Δημοκρατική Ομοσπονδία των Βαλκανίων» (1918)......Page 351
2. Η «Σοσιαλιστική Νεολαία Αθηνών»......Page 354
1. Το πρωτείο στην πολιτική οργάνωση: Η «Άμυνα» και η «Πρόοδος»......Page 356
2.1. H «Ελληνική Εργατική Ένωσις» Πατρών......Page 358
«Αποφασίζει την σύστασιν κόμματος» (1910)......Page 360
2.2. Το Εργατικό Κέντρο Βόλου......Page 363
Να «δημιουργήσωμε ένα εργατικό κόμμα ισχυρό» (1908)......Page 367
2.3. H «Σοσιαλιστική Εργατική 'Ομοσπονδία» Θεσσαλονίκης......Page 371
H «πολιτική και οικονομική οργάνωσις του προλεταριάτου» (1915)......Page 376
2.4. O «Σύνδεσμος Συντεχνιών» της Θεσσαλονίκης......Page 379
Νομοθετικά μέτρα «δια τας επαγγελματικάς, αγροτικάς και εργατικάς τάξεις» (1914)......Page 380
3. Στον περίβολο της κρατικής προστασίας: το «Εργατικόν Κέντρον Αθηνών»......Page 382
α) Η ανάγκη της «ενιαίας εκπροσωπήσεως των εργατικών τάξεων» (1911)......Page 386
β) Σπ. Θεοδωρόπουλος: Από την «Πολιτείαν-Φύλακα» στην «Πολιτείαν-Πρόνοιαν» (1912)......Page 387
4. Η «Σοσιαλιστική Συνδικαλιστική Οργάνωσις»......Page 393
Δημ. Χατζόπουλος: Τα όρια του «ιστορικού υλισμού» (1919)......Page 396
Η. ΟΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ......Page 400
1. Οι επίγονοι του Μαρίνου Αντύπα......Page 402
α) Σπ. Αρσένης: Καμιά συμφιλίωση «μεταξύ των εργατών και των πλουσίων» (1910)......Page 404
β) Ν. Μαζαράκης: Η «πληρέστερη συμφωνία του Χριστιανισμού και του Κοινωνισμού» (1912)......Page 409
2. Το «Σοσιαλιστικόν Κέντρον» και ο «Σοσιαλιστικός Όμιλος» Κερκύρας......Page 412
α) «Σοσιαλιστικόν Κέντρον»: «Συγκρίνοντες την κοινωνικήν νομοθεσίαν προς την εργατικήν οργάνωσιν» (1912)......Page 420
β) Α. Σίδερις: Η «οικονομική οργάνωση των συνδικάτων» (1912)......Page 422
1. Στους κόλπους της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας......Page 426
α) «Σοσιαλιστικό Κέντρο»: Τον «σοσιαλισμόν μας δεν έχει να τον φοβηθή η Τουρκία» (1910)......Page 433
β) Ε. Θεοδωρίδου: Ο σοσιαλισμός και η χειραφέτηση της γυναίκας (1910)......Page 435
γ) «Συνδικατον Εμποροϋπαλλήλων Κωνσταντινουπόλεως»: Η «αδιάκοπος πάλη μεταξύ του Κεφαλαίου και Εργασίας» (1912)......Page 438
2. Κύπρος......Page 441
«Εργάτες, χωρικοί, οργανωθείτε» για να «πατάξετε το τέρας της πλουτοκρατίας»......Page 447
3. Ο Ελληνισμός της Αιγύπτου......Page 449
α) Ν. Δούμας: «Δια την απολύτρωσιν του εργαζομένου ανθρώπου» (1910)......Page 458
β) Στ. Κουτσόγλους: Η διάδοση των «Αναρχικών ιδεών» (1912)......Page 461
γ) Μ. Περίδης: Οι ιδέες που «οδηγούν την παγκόσμια προσπάθεια των λαών να βρουν την αληθινή έννοια της συνολικής τους ζωής» (1920)......Page 463
3.1. Ο Γ. Σκληρός αιγυπτιώτης...............Page 468
α) Προς «μίαν θετικωτέραν κοινωνικήν δράσιν» των δημοτικιστών (1915)......Page 472
β) Ο ρόλος του «ιδεολογικού στοιχείου εις την δρασιν του ατόμου εν τη κοινωνία» (1919)......Page 476
γ) Το «ζήτημα του πολιτεύματος» (1919)......Page 478
4. Με τις χώρες της Βαλκανικής......Page 484
5. Ρωσία και Σοβιετική Ένωση......Page 489
Στ. Κανονίδης: Το «κήρυγμα των διανοουμένων» (1919)......Page 492
6. Στις χώρες της Δυτ. Ευρώπης......Page 495
α) Δ. Πουρνάρας: Άρχιζαν να εγκαταλείπουν την «ακριβή εφαρμογήν των Μαρξικών θεωριών» (1919)......Page 497
β) Α. Ελευθερόπουλος: Τα όρια της «υλιστικής θεωρίας της ιστορίας» (1908)......Page 503
7. Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής......Page 509
α) Ι. Καζαβής: Ο αιώνας της «Βιομηχανικής Σοσιαλιστικής Επαναστάσεως» (1920)......Page 514
β) «Ελληνική Ομοσπονδία» του Εργατικού Κόμματος της Αμερικής: Η οργάνωση των Τμημάτων (1924)......Page 517
Addenda et Corrigenda στον πρώτο τόμο......Page 520
I. Ονόματα......Page 522
II. Περιοδικά και εφημερίδες......Page 537
III. Κινήσεις και Οργανώσεις......Page 542
Resumé: La pensée socialiste en Grèce (1907-1925). Partie première......Page 548
ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ......Page 554