Wie die Medien die Welt erschaffen und wie die Menschen darin leben: Fur Winfried Schulz

اصطلاح جهانی گرایی که به عنوان یک نام بی طرف و بدون ارزش برای کنش جهانی در هر حوزه ای از ارتباطات انسانی درک می شود، می تواند به عنوان یکی از قطب های مقیاس سوم عمل کند که در انتهای دیگر آن منطقه گرایی (جهت گیری گروه های قومی) وجود دارد. یا حتی جهت گیری خانوادگی). فرهنگ و رسانه‌های «فدراسیون دولتی سوسیالیستی» بر خلاف لفاظی‌های بین‌المللی (و در نتیجه تا حدودی جهانی)، جهت‌گیری اقتصادی و سیاسی آن، بر فلسفه حکومت تک‌حزبی، حتی دولت تک‌ملیتی، مبتنی بود. یک سیستم ارتباطی که با این فلسفه مطابقت دارد را می توان دولت گرا توصیف کرد. جایگاه آن در مقیاس فوق میانه راه بین جهانی گرایی و منطقه گرایی است. در پی شکست روش سوسیالیستی در ایجاد نظم سیاسی و اقتصادی در کشورهای اروپای مرکزی و شرقی، افول دولت و حزب به عنوان سازمان دهندگان زندگی اجتماعی با تغییر در فضای رسانه ای همراه شد. از یک طرف، دومی تبدیل به سرزمینی شد که ارائه دهندگان خارجی («جهانی») می توانستند به آن نفوذ کنند و در عین حال در معرض خطر رقابت رسانه های فعال جهانی قرار گرفت. از سوی دیگر، رسانه‌های اروپای مرکزی و شرقی با فناوری‌های جدید و منابع جدید اطلاعات «جهانی» (مانند پایگاه‌های اطلاعاتی) تقویت شده‌اند. برای اولین بار در تاریخ، تعدادی از روزنامه ها در اتریش، باواریا، جمهوری چک و لهستان متعلق به یک ناشر بودند.

Verstanden als neutrale, wertfreie Bezeichnung fiir globales Handeln in je­ dem beliebigen Bereich menschlicher Kommunikation, kann der Begriff Globalismus als ein Pol einer dritten Skala dienen, an deren anderem Ende der Regionalismus (Volksgruppenorientierung oder gar Familienorientie­ rung) stünde. Im Widerspruch zu seiner internationalen (und somit in ge­ wisser Weise globalen) Rhetorik, Wirtschaftsorientierung und Politik fußten Kultur und Medien des 'sozialistischen Staatenbundes' auf der Philosophie der Ein-Parteien-Regierung, ja sogar auch des Ein-Nationen-Staates. Ein Kommunikationssystem, das dieser Philosophie entspricht, kann man als staats orientiert bezeichnen. Sein Platz auf der O.g. Skala liegt in der Mitte zwischen Globalismus und Regionalismus. Im Gefolge des Scheiterns der sozialistischen Methode zur Herstellung einer politisch-ökonomischen Ordnung in den mittel- und osteuropäischen Ländern wurde der Niedergang von Staat und Partei als Organisatoren des gesellschaftlichen Lebens von einem Wandel der Medienlandschaft begleitet. Letztere wurde einerseits zu einem Terrain, in das ausländische ('globale') Anbieter eindringen konnten, und war damit zugleich dem Risiko des Wett­ bewerbs mit weltweit operierenden Medien ausgesetzt. Andererseits wurden die Medien Mittel-und Osteuropas durch neue Technologien und die neuen 'globalen' Informationsquellen (z.B. Datenbanken) gestärkt. Erstmals in der Geschichte gehörten eine Reihe von Zeitungen in Österreich, Bayern, der Tschechischen Republik und Polen demselben Verlag.