Strategie-orientierte Steuerung von Geschäftsführern

بسیاری از مجلات تجاری و رساله های علمی مشهور امروز از اینکه افراد کارآفرین به اندازه کافی وجود ندارند شکایت دارند. در سال‌های اخیر، شرکت‌های بزرگ سازمانی ناب را اتخاذ کرده‌اند تا به کارکنان خود در قبال نتایج خود مسئولیت دهند و فرصتی برای فعالیت کارآفرینانه داشته باشند. رویکرد ارزش سهامداران از ایالات متحده آمریکا به آلمان آمده است، که به وضوح نشان می دهد که هدف از انجام تجارت قبل از هر چیز افزایش ارزش یک شرکت برای سهامداران آن است. این واقعیت که امواج مدیریت ناب و محبوبیت رویکرد ارزش سهامداران به وجود آمد، به این موضوع مربوط می شود که مدیران بر اساس جهت گیری کوتاه مدت و ریسک گریزی و همچنین انواع دیگر علایق، تصمیماتی را اتخاذ می کنند. لزوماً تأثیر بلندمدتی بر ارزش شرکت برای صاحبان شرکت ندارد. بنابراین، در ایالات متحده آمریکا، تلاش می‌شود تا مدیران عامل را متقاعد کند تا از طریق پاداش‌های مربوط به عملکرد بر اساس قیمت سهام یا معیارهای استراتژیک موفقیت، منافع مالکان شرکت را نیز به نفع خود دنبال کنند. از سوی دیگر، در آلمان، به سختی به این تعارض به عنوان یک مشکل پرداخته می شود، به طوری که برای محققان این سوال پیش می آید که آیا در آلمان وجود ندارد یا به روشی متفاوت از ایالات متحده حل می شود؟ بنابراین، در این اثر، نویسنده بررسی کرده است که کدام ابزار کنترلی در جمهوری فدرال آلمان هر چند وقت یکبار استفاده می شود، چگونه این ابزارها با توجه به نحوه عملکرد آنها ارزیابی می شوند و تعداد دفعات استفاده از آنها به چه عواملی بستگی دارد.

In vielen Wirtschaftsmagazinen und populär-wissenschaftlichen Abhandlungen wird heutzutage beklagt, daß es zuwenig unternehmerisch handelnde Personen gibt. Groß­ unternehmen haben sich in den letzten Jahren eine schlanke Organisation gegeben, um ihren Mitarbeitern Ergebnisverantwortung und die Möglichkeit zum unternehme­ rischen Handeln zu gewähren. Aus den USA ist der Shareholder-Value-Ansatz nach Deutschland gekommen, mit dem deutlich gemacht wird, daß das Ziel der Geschäfts­ tätigkeit zuerst einmal darin besteht, den Wert eines Unternehmens für seine Aktionäre zu erhöhen. Daß es überhaupt zu den Wellen des Lean Management und der Populari­ tät des Shareholder-Value-Ansatzes gekommen ist, hängt damit zusammen, daß Ge­ schäftsführer auf grund von Kurzfristorientierung und Risikoaversion sowie anders ge­ arteten Interessen Entscheidungen treffen, die nicht unbedingt langfristig den Wert des Unternehmens für die Unternehmenseigner erhöhen. In den USA versucht man des­ halb, durch erfolgsabhängige Entlohnung in Anlehnung an den Aktienkurs oder strate­ gische Erfolgsmaße die Geschäftsführer dazu zu bringen, im eigenen Interesse auch das Interesse der Unternehmenseigner zu verfolgen. In Deutschland dagegen wird dieser Konflikt praktisch kaum problematisiert, so daß sich für die Wissenschaft die Frage stellt, ob er in Deutschland nicht existiert oder auf andere Weise als in den USA ausgeräumt wird. Die Verfasserin hat deshalb in dieser Arbeit untersucht, welche Steuerungsinstrumente in der Bundesrepublik Deutschland wie häufig eingesetzt werden, wie diese in Hin­ blick auf ihre Wirkungsweisen beurteilt werden und von welchen Faktoren ihre Ein­ satzhäufigkeit abhängt.