Plasma-Experimente im Weltraum: Gemeinsame Sitzung der Klasse für Natur-, Ingenieur- und Wirtschaftswissenschaften und der Klasse für Geisteswissenschaften am 26. September 1973 in Düsseldorf. Leo-Brandt-Vortrag

وضعیت ماده در کیهان کاملاً متفاوت از چیزی است که معمولاً در اینجا روی سطح زمین می‌یابیم. در مدرسه آموختیم که ماده روی زمین در سه حالت تجمع ظاهر می شود: جامد، مایع و گاز. با این حال، این سه شکل ظاهری برای توصیف فیزیکی ماده کیهانی کافی نیستند و منطقی است که آنها را با حالت چهارم تکمیل کنیم، به اصطلاح حالت پلاسما. مشخصه آن این است که اتم ها یا مولکول ها یک یا چند الکترون پوسته خود را از دست داده اند. باقیمانده های با بار مثبت و الکترون های آزاد با بار منفی گازی را تشکیل می دهند که خواص بسیار ویژه ای دارد. مهمتر از همه، چنین گازی تحت تأثیر میدان های الکتریکی و مغناطیسی نیز قرار می گیرد. اثرات پلاسمای فرازمینی در اینجا روی زمین اولین بار به طور سیستماتیک توسط گاوس در گوتینگن، که اولین ایستگاه رصد ژئومغناطیسی را در سال 1833 راه اندازی کرد، اندازه گیری شد. این امر امکان ثبت تغییرات میدان مغناطیسی زمین را که ناشی از جریان های پلاسما در فاصله بسیار زیاد از زمین است، فراهم کرد. همچنین برای زمان ما هنگام مطالعه این اولین آمار قابل توجه است که در مدت کوتاهی این اندازه‌گیری‌ها می‌توانست محقق شود. در 29 ژانویه 1833، گاوس درخواستی را به متصدی ارائه کرد که بلافاصله تأیید شد. پس از آن می توان ساختمان را در همان سال به هدف مورد نظر خود تحویل داد و 197 تالر هزینه کرد. ابزارهای فناوری فضایی به ما این فرصت را داده اند که پلاسماهای فرازمینی را مستقیماً مطالعه کنیم.

Der Zustand der Materie im Kosmos ist recht verschieden von demjeni­ gen, den wir normalerweise hier auf der Erdoberfläche vorfinden. Auf der Schule haben wir gelernt, daß die Materie auf der Erde in drei Aggregat­ zuständen in Erscheinung tritt, nämlich als fester Körper, als Flüssigkeit und als Gas. Diese drei Erscheinungsformen reichen zur physikalischen Beschrei­ bung der kosmischen Materie jedoch nicht aus, und es wäre vernünftig, sie durch eine vierte zu ergänzen, den sogenannten Plasmazustand. Er ist dadurch gekennzeichnet, daß die Atome oder Moleküle eines oder mehrere ihrer Schalenelektronen verloren haben. Die positiv geladenen Restionen und die negativ geladenen freien Elektronen bilden so ein Gas, das ganz beson­ dere Eigenschaften hat. Vor allem wird ein solches Gas auch durch elektri­ sche und magnetische Felder beeinflußt. Wirkungen extraterrestrischer Plas­ men hier auf der Erde wurden zum erstenmal systematisch von Gauß in Göttingen gemessen, der 1833 die erste erdmagnetische Beobachtungsstation aufbaute. Damit konnten die Veränderungen des Erdmagnetfeldes registriert werden, die durch Plasmaströme in großem Abstand von der Erde verur­ sacht werden. Bemerkenswert ist für unsere Zeit beim Studium dieser ersten Statistik auch, in welch kurzer Zeit diese Messungen realisiert werden konn­ ten. Am 29. Januar 1833 stellte Gauß einen Antrag an den Kurator, der sofort genehmigt wurde. Das Gebäude konnte dann schon im selben Jahr seiner Bestimmung übergeben werden und kostete 197 Taler. Die Mittel der Weltraumtechnik haben uns die Möglichkeit eröffnet, extraterrestrische Plasmen auf direktem Wege zu studieren.