Geschichtsbewusstsein und Psychoanalyse

این واقعیت که آگاهی تاریخی ما دلایلی دارد که ریشه در ناخودآگاه دارد، دیگر در اصل مورد بحث نیست. با این حال، سوالی که تاکنون تنها با تردید مطرح شده است این است که آیا و چگونه می توان این ناآگاهی را آشکار کرد؟

کتاب به روانکاوی آگاهی تاریخی و همچنین آگاهی تاریخی روانکاوی می پردازد. . این به ترس ها و آسیب های روانی می پردازد که - از نظر بالینی قابل تأیید - بر آگاهی تاریخی و سیاسی تأثیر می گذارد. با این حال، به نیروهای محرک ناخودآگاه و شناور نیز می‌پردازد که از ما در برابر قدرت طاقت‌فرسا «بیش از حد» ویرانگر تاریخی محافظت می‌کنند و فرصت‌هایی را برای تعیین سرنوشت می‌گشایند.

توجه ویژه‌ای به یک «ترک» می‌شود. در آگاهی تاریخی ناشی از هولوکاست، که به سختی قابل تحمل بود و بنابراین با عجله سرپوش گذاشته شد و سرکوب شد. این موضوع در مطالعه موردی مورخ آلمانی هرمان هایمپل به تفصیل توضیح و تفسیر شده است. مشارکت بیوگرافی نویسنده که متولد 1939 است، از نظر روش شناختی به عنوان خطر یک "انتقال" کشف نشده در نظر گرفته می شود.

پیوستی با 16 متن کوچک و 13 تصویر تکمیل کننده روان-تاریخی-تاریخی- تحلیلی است. تحقیق و تأمل.

Dass unser Geschichtsbewusstseins Gründe hat, die im Nicht-Bewussten wurzeln, wird heutzutage niemand mehr prinzipiell bestreiten. Die bisher nur zögerlich erörterte Frage ist aber, ob und wie man dieses Nicht-Bewusste ans Tageslicht befördern kann.

Das Buch beschäftigt sich mit der Psychoanalyse des Geschichtsbewusstseins, aber auch mit dem Geschichtsbewusstsein der Psychoanalyse. Es setzt sich mit Ängsten und Traumatisierungen auseinander, die - klinisch nachweisbar - im historisch-politischen Bewusstsein ihre Wirkungen ausüben. Es thematisiert aber auch die unbewussten An- und Auftriebskräfte, die uns vor der Übermacht des historisch-destruktiven „Zuviel“ schützen und Möglichkeiten der Selbstbestimmung eröffnen.

Besondere Beachtung findet ein durch den Holocaust bewirkter „Riss“ im Geschichtsbewusstsein, der kaum auszuhalten war und daher eilfertig überdeckt und verdrängt wurde. Das wird in einer Fallstudie über den deutschen Historiker Hermann Heimpel ausführlich dargelegt und gedeutet. Das lebensgeschichtliche Involviertsein des 1939 geborenen Autors wird dabei als Gefahr einer nicht durchschauten „Übertragung“ methodologisch berücksichtigt.

Ein Anhang mit 16 kleinen Texten sowie 13 Abbildungen ergänzen die psychohistorisch-geschichtsanalytischen Recherchen und Reflexionen.