Expertenwissen: Die institutionalisierte Kompetenz zur Konstruktion von Wirklichkeit

سال‌های نه چندان دور، حتی در جوامع مدرن، اعتماد به مهارت‌های متخصصان هنوز تقریباً بی‌خطر بود. امروزه، خاطره آن انتظارات اجماعی با توجه به پیشرفت فنی و عقلانیت علمی «تجسم» آن‌ها مانند «افسانه‌ای از دوران باستان» به نظر می‌رسد: بین سناریوی وحشتناک «سلب حق رای توسط متخصصان» و بسیار با گلایه از "بدبختی کارشناسان"، کارشناس از یک چراغ فرهنگی امید به یک شیاد اجتماعی تبدیل می شود. این واقعیت که همان‌طور که برخی از افراد غیرحرفه‌ای اعلام می‌کنند آینده کارشناس پشت سر اوست، اگر فرهنگ تخصص و بحث موجود در رسانه‌ها را با استراتژی‌های جذب، جذابیت و ظرفیت‌های تکرار آن در نظر بگیریم، خود گویای آن است. هیچ چی. برعکس: تخصص به این شکل در حال رونق است. با این حال، گفتمان های نشانه ای نیز نشان می دهد که استقلال حرفه ای متخصصان علمی برای مدت طولانی حفظ نشده است. با این حال، این تصور که متخصص علمی-فنی اکنون می‌تواند با یک نوع متخصص متفکر اجتماعی-اخلاقی مواجه شود یا حتی با یک متا نوع جدید از متخصص «کل‌نگر-یکپارچه» جایگزین شود، ممکن است بیش از حد ساده‌اندیشانه باشد.» /p. >

Vor gar nicht allzuvielen Jahren war das Vertrauen auf die Kompetenzen von Experten auch in modernen Gesellschaften noch nahezu ungetrübt. Heute erscheint die Erinnerung an jene konsensuellen Erwartungen in bezug insbesondere auf von diesen 'verkörperten' technischen Fortschritt und wissenschaftliche Rationalität wie ein 'Märchen aus uralten Zeiten': Zwischen dem Horrorszenario der "Entmündigung durch Experten" und dem vielbe­ klagten "Elend der Experten" wandelt sich der Experte vom kulturellen Hoffnungsträger zum sozialen Buhmann. Dafür, daß die Zukunft des Experten bereits hinter ihm liege, wie das mancher 'Berufslaie' verkündet, spricht, schon wenn man sich auch nur die in den Medien präsente Expertisen- und Debattenkultur mit ihren Rekrutie­ rungsstrategien, ihren Rekurs- und Repetitionskapazitäten vor Augen führt, gleichwohl nichts. Im Gegenteil: Die Expertise als solche hat Konjunktur. Daß die professionelle Autonomie der szientistischen Experten schon seit längerer Zeit nicht mehr gewahrt werden kann, das allerdings zeigen die symptomatischen Diskurse ebenfalls. Als eine zu simple Vorstellung dürfte sich aber auch erweisen, daß der naturwissenschaftlich-technische Experte nun mit dem einen Typus des sozial-moralisch reflektierenden Experten konfrontiert oder gar von einem neuen Meta-Typus des 'ganzheitlich-integra­ tiven' Experten abgelöst werden könnte.