España - De la restauración a la democracia, 1875-1980

قانون اساسی لیبرال کادیز در سال 1812 الگویی را برای دموکرات های مترقی آن زمان ایجاد کرد، اما در عین حال به معنای تحمیل نهادهای پیشرفته در جامعه محافظه کار و عقب مانده هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی بود. این وضعیت به ناچار منجر به تنش های مختلف شد. ریموند کار استدلال می کند که دقیقاً این تنش ها بیشتر تاریخ معاصر اسپانیا را توضیح می دهد. تحلیل او با «انقلاب سپتامبر» 1868 آغاز می شود و در دهه 1980 به اوج خود می رسد. رژیم‌های مختلفی وجود داشتند که نمی‌توانستند «توده بی‌طرف» را با غلبه بر بی‌تفاوتی سیاسی‌اش تسخیر کنند، اما از سال 1831، بسیج ناگهانی جمهوری دوم، درگیری‌هایی را که در رژیم‌های قبلی پنهان بود، منفجر کرد. پس از جنگ داخلی، اسپانیا وارد دوره چهل ساله "جراحی" شدید شد. در دهه‌های 1970 و 1980، اسپانیا با مشکلاتی مشابه مشکلات همسایگان دموکراتیک خود مواجه بود، اگرچه باید یک مشکل خاص و عجیب را نیز حل می‌کرد: توزیع منطقه‌ای.

La Constitución liberal de Cádiz de 1812 estableció un modelo para los demócratas progresistas de la época, pero al mismo tiempo supuso la imposición de instituciones avanzadas en una sociedad conservadora y atrasada tanto económicamente como socialmente. Esta situación provocó de forma inevitable tensiones de todo tipo. Raymond Carr argumenta que justamente estas tensiones explican gran parte de la historia española contemporánea. Su análisis comienza con la «revolución de septiembre» de 1868 y culmina en la década de los ochenta. Hubo diferentes regímenes que no pudieron conquistar a la «masa neutral» haciéndola superar su apatía política, pero, a partir de 1831, la repentina movilización de la Segunda República hizo estallar conflictos que habían estado latentes en los regímenes anteriores. A partir de la Guerra Civil, España entra en un período de cuarenta años de drástica «cirugía». En los años setenta y ochenta, España afronta dificultades similares a las de sus vecinos democráticos, aunque también debe solucionar una problemática específica y peculiar, la distribución regional.