Die Zoologie der Träume: Studien zum Tiermotiv in der Literatur der Moderne

مجموعه رشته‌های پژوهشی مختلف و مرتبط، مانند مطالعات هنری و فرهنگی، فولکلور، الهیات، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، به جز بحث‌های علمی به معنای محدود II و در عین حال تاریخ 12. و این تصادفی نیست: بدیهی است - در مواجهه با تخریب محیطی، تجربیات بحران فردی-وجودی و غیره - ما دوباره به آن بخش دیگر، مخلوق-حیوانی، تنها به ظاهر قابل اعتماد از خود انسان، که مردم اروپای غربی هستند آگاه می شویم. با پیشرفت تمدن و ناامنی اجتماعی و تغییرات سریع اجتماعی به تدریج از بین رفته است. از این نظر، برای مثال، باید دیدگاه انتقادی گونتر گراس در مورد پیامدهای روشنگری را درک کرد، که فهرست او در دهه 1980 تنها نشان دهنده دیوانگی بیشتر در مورد پیشرفت و بازگشت انسان به طبیعت و موجودات است. عقل، در مقالات متعدد، سخنرانی های سیاسی و در نهایت با کتاب آخرالزمانی خود Die Rattin (1986) قاطعانه این کلمه را بیان می کند. گراس در سخنرانی خود در مراسم اهدای جایزه بین‌المللی آنتونیو فلترینلی در رم در سال 1982 اظهار داشت که واکنش موضوعی و زیبایی‌شناختی به کاهش اطمینان بشر در مورد آینده کمترین وظیفه نویسنده نیست: اما من می‌دانم که آن کتاب، نوشتن آن است. من قصد دارم، دیگر نمی توانم وانمود کنم که آینده او امن است. خداحافظی با چیزهای آسیب دیده، با موجود آسیب دیده، با ما و ذهن ما که همه چیز را در ذهن داشت و همچنین پایان همه چیز را باید نوشت.

kuss ion unterschiedlicher und benachbarter Forschungsdisziplinen, etwa der Kunst- und Kulturwissenschaft, der Volkskunde, der Theologie, der Soziolo­ gie, der Psychologie, ganz zu schweigen von naturwissenschaftlichen Debat­ ten im engeren Sinne II und mittlerweile eben auch der Geschichtswissen­ 12 schaft. Und dies ist kein Zufall: Offensichtlich wird uns - angesichts von Umweltzerstörung, individuell-existentieller Krisenerfahrung etc. - jenes An­ dere, Kreatürlich-Animalische, nur scheinbar Verläßliche des menschlichen Selbst wieder bewußt, das zu verstehen dem westeuropäischen Menschen mit fortschreitender Zivilisation, gesellschaftlicher Verunsicherung und rapidem sozialem Wandel sukzessive abhanden gekommen ist. In diesem Sinne ist beispielsweise Günter Grass' kritischer Blick auf die Konsequenzen der Aufklärung zu verstehen, dessen Bestandsaufnahme in den achtziger Jahren unserem Jahrhundert nur mehr Fortschrittswahn attestiert und der Rückbesinnung des Menschen auf Natur und Kreatur, jener anderen Seite der Vernunft, in zahlreichen Essays, politischen Reden und schließlich mit seinem apokalyptischen Buch Die Rättin (1986) entschieden das Wort redet. Auf die schwindende Zukunftsgewißheit der Menschheit thematisch wie ästhetisch zu reagieren, so konstatierte Grass bereits 1982 in seiner Rede zur Verleihung des Internationalen Antonio-Feltrinelli-Preises in Rom, sei nicht zuletzt Aufgabe der Schriftsteller: Doch weiß ich, daß jenes Buch, das zu schreiben ich vorhabe, nicht mehr so tun kann, als sei ihm Zukunft sicher. Der Abschied von den beschädigten Dingen, von der verletzten Kreatur, von uns und unseren Köpfen, die sich alles und auch das Ende all dessen ausgedacht haben, müßte mitgeschrieben werden.