Die Sozialität des Erinnerns: Beiträge zur Arbeit an einer Theorie des sozialen Gedächtnisses

مشکل حافظه، به خاطر سپردن و فراموشی بخشی نامشخص از بسیاری از نظریه های جامعه شناختی است. تنها در چند سال اخیر است که جامعه شناسان شروع به استفاده از این اصطلاحات برای بررسی مسائل مربوط به حفظ اجتماعی، روتین سازی یا انتقال دانش و در نتیجه حفظ ساختار کرده اند. از آنجایی که بلوک های ساختاری نظری مرتبط با جامعه شناختی وجود دارد که حاوی تفاسیر و توضیحاتی در حوزه چنین مسائلی است، لازم است این پیشنهادات نظری را غربال کنیم و لحظات صریح و ضمنی حافظه اجتماعی، یادآوری و فراموشی را بررسی کنیم.

هدف این کتاب از یک سو این است که نظریاتی از جامعه شناسی و رشته های همجوار آن را با نگاه به نقوش حافظه اجتماعی، یادآوری و فراموشی مرور کند. از سوی دیگر، از پروژه‌های تحقیقاتی که به پرسش‌های مربوط به ارجاع کنش‌محور به گذشته از دیدگاه (دانشی-) جامعه‌شناختی علاقه دارند، گزارش می‌دهد.

Das Problem des Gedächtnisses, Erinnerns und Vergessens ist ein nicht eigens benannter Bestandteil vieler soziologischer Theorien. Erst seit wenigen Jahren beginnen Soziologinnen und Soziologen damit, Fragen der gesellschaftlichen Bewahrung, Routinisierung oder Tradierung des Wissens und damit des Strukturerhalts auch unter Verwendung dieser Begriffe nachzugehen. Da soziologisch relevante Theoriebausteine vorliegen, die Deutungen und Erklärungen im Bereich solcher Probleme enthalten, wird es notwendig, diese Theorieangebote zu sichten und explizite wie implizite Momente des sozialen Gedächtnisses, Erinnerns und Vergessens herauszuarbeiten.

Ziel des Buches ist es zum einen Theorien aus der Soziologie und ihrer Nachbardisziplinen mit einem Blick für Motive des sozialen Gedächtnisses, Erinnerns und Vergessens durchzugehen. Zum anderen berichtet es aus Forschungsprojekten, die sich aus (wissens-)soziologischer Sicht für Fragen der handlungsorientierenden Bezugnahme auf Vergangenheit interessieren.