Die Grundgesetzreform nach der deutschen Einheit: Akteure, politischer Prozeß und Ergebnisse

موضوع این کتاب اصلاح قانون اساسی در جمهوری فدرال پس از اتحاد است. سال 1989 نقطه عطف روشنی برای قانون اساسی از دو جنبه بود: از یک سو، اثربخشی قانون اساسی در تعداد زیادی از مراسم بزرگداشت به مناسبت چهلمین سالگرد قانون اساسی مورد ستایش قرار گرفت و از سوی دیگر، از سوی دیگر، بحثی با فروپاشی دیوار و پایان قابل پیش‌بینی تقسیم آلمان در مورد مناسب بودن قانون اساسی موجود به عنوان قانون اساسی آلمان متحد و در نتیجه در مورد این سؤال که آیا و چگونه "محاکمه" آغاز شد. قانون اساسی باید یا باید تغییر کند. قانون اساسی در شکل آن زمان دو راه برای تکمیل وحدت ارائه می کرد: طبق ماده 146 GG a. و.، قانون اساسی جدیدی می‌توانست تنظیم شود که جایگزین قانون اساسی در زمان تصویب شود، یا جمهوری دموکراتیک آلمان در آن زمان می‌توانست، طبق ماده 23 GG a. F. الحاق خود را به قانون اساسی اعلام می کنند و در نتیجه قانون اساسی قانون اساسی آلمان متحد می شود. در رابطه با تصمیم گیری در مورد نحوه الحاق ایالت های فدرال جدید به جمهوری فدرال، توصیه ای در پیمان اتحاد گنجانده شد که نهادهای قانونگذاری آلمان متحد متعاقباً باید به تعدادی از مسائل قانون اساسی رسیدگی کنند. بر اساس این توصیه ها، بوندستاگ و بوندسرات کمیسیون مشترک قانون اساسی (GVK) را در نوامبر 1991 تشکیل دادند که توصیه های خود را برای تعدادی از اصلاحات قانون اساسی در پاییز 1993 ارائه کرد.

Das Thema dieses Buches ist die Verfassungsreform in der Bun­ desrepublik nach der Vereinigung. Das Jahr 1989 markiert für das Grundgesetz in zweifacher Hinsicht einen deutlichen Einschnitt: Zum einen wurde in einer Vielzahl von Gedenkveranstaltungen zum vierzigjährigen Jubiläum des Grundgesetzes dessen Lei­ stungsfähigkeit gerühmt, zum anderen begann mit dem Fall der Mauer und dem absehbaren Ende der deutschen Teilung auch eine Diskussion über die Eignung des bestehenden Grundgesetzes als Verfassung des geeinten Deutschland und damit über die Frage, ob und wie das "bewährte" Grundgesetz geändert werden sollte oder müßte. Für die Vollendung der Einheit stellte das Grundgesetz in sei­ ner damaligen Form zwei Wege zur Verfügung: Nach Art. 146 GG a. F. konnte eine neue Verfassung erarbeitet werden, die mit ihrer Verabschiedung das Grundgesetz abgelöst hätte, oder die damalige DDR konnte nach Art. 23 GG a. F. ihren Beitritt zum Grundgesetz erklären, mit der Folge, daß dann das Grundgesetz als Verfassung des vereinten Deutschland gegolten hätte. Im Zu­ sammenhang mit der Entscheidung für den Weg des Beitritts der neuen Länder zur Bundesrepublik wurde in den Einigungsvertrag die Empfehlung aufgenommen, wonach sich die gesetzgebenden Körperschaften des vereinten Deutschland in der Folgezeit mit ei­ ner Reihe von Verfassungsfragen beschäftigen sollten. Auf der Grundlage dieser Empfehlungen setzten Bundestag und Bundesrat im November 1991 die Gemeinsame Verfassungskommission (GVK) ein, die im Herbst 1993 ihre Empfehlungen zu einer Reihe von Verfassungsänderungen vorlegte.