Der Kaspar-Hauser-Effekt: Über den Umgang mit Kindern

این کتابی است درباره فرآیندهای آموزشی که کودکان و جوانان جامعه ما برای بیش از دویست سال در معرض آن بوده اند. این در مورد برخورد با هنجارها و ارزش ها است. این در مورد اهدافی است که توسط آموزش تعیین می شود و آموزش باید به سمت آنها انجام شود. دقیق‌تر: موضوع من مسئله‌سازی فهرستی از اخلاق و فضایل است که در دوره پیش از روشنگری تشکیل شد و از زمان تغییرات اجتماعی قرن هجدهم سهم زیادی در آموزش داشته است. این در مورد مجموعه ای از فضایل فردی است که از آن به بعد قوانین اخلاقی «بورژوایی» را تشکیل داده است، یعنی نظم، پاکیزگی، سپاسگزاری، صداقت، اطاعت، کوشش، فروتنی و رفتار جنسی خوب. این در مورد مفاهیم آموزشی است که اغلب به عنوان عقب مانده و منسوخ تلقی می شوند، اما در واقع اهمیتی ناگسستنی در عملکرد آموزشی موجود حفظ کرده اند. با این حال، مطالعه من نه تنها به انتظاراتی که جامعه از اعضای خود - و به ویژه از کودکان و نوجوانان دارد - می پردازد، بلکه توجه را به ابزارها و روش هایی جلب می کند که جامعه از طریق آنها، یعنی: تربیت تلاش می کند تا ادعاهای آنها را اجرا کند. این دو جنبه، یعنی پرسش هدف و اقدامات روش‌شناختی، باید از منظری دوگانه ارائه شوند: در تحول تاریخی و در ظاهر کنونی‌شان، در تربیت زمان حال.

Dies ist ein Buch über Erziehungsprozesse, denen Kinder und Ju­ gendliche in unserer Gesellschaft seit über zweihundert Jahren ausge­ setzt sind. Es handelt sich um eine Auseinandersetzung mit Normen und Werten; es geht um Ziele, die von der Pädagogik gesetzt werden und auf die hinerzogen werden soll. Genauer: Mein Thema ist die Pro­ blematisierung jenes Moral- und Tugendkatalogs, der sich im Vorfel­ de der Aufklärung konstituierte und der seit den gesellschaftlichen Veränderungen des 18. Jahrhunderts in der Erziehung breiten Raum einnimmt. Es geht um eine Auswahl von Einzeltugenden, die seither den "bürgerlichen" Moralkodex ausmachen, also um Ordnung, Sau­ berkeit, Dankbarkeit, Ehrlichkeit, Gehorsam, Fleiß, Bescheidenheit und um sexuelles Wohlverhalten. Es geht um Erziehungsvorstellungen, die in vordergründiger Betrachtung oft als rückständig und überholt an­ gesehen werden, die in Wirklichkeit aber in der bestehenden Erzie­ hungspraxis eine ungebrochene Bedeutung behalten haben. Meine Studie befaßt sich jedoch nicht nur mit den Erwartungen, die die Gesellschaft an ihre Mitglieder - und insbesondere an die Kin­ der und Heranwachsenden - richtet, sondern sie lenkt die Aufmerk­ samkeit auch auf die Mittel und Methoden, mit denen die Gesell­ schaft, sprich: Erziehung, ihre Ansprüche durchzusetzen versucht. Diese beiden Aspekte, die Zielfrage und die methodischen Maß­ nahmen, sollen in doppelter Perspektive vorgeführt werden: in ihrer historischen Entwicklung und in ihren aktuellen Erscheinungen, in der Erziehung der Gegenwart.