Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ....................................................................... 13
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ............................................................. 15
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ....................................................... 17
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΞΕΝΩΝ ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΕΩΝ
ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ........................................................ 25
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ
1.1 Εισαγωγή στην Προβληματική............................................. 29
1.2 Η Έννοια του Διεθνούς Εγκλήματος....................................... 33
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ
ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ
(ΑΡΘΡΟ 12 ΚΡΔΠΔ)
2.1 Προλεγόμενα: Η Ψήφιση του Καταστατικού της Ρώμης &
του Άρθρου 12 ΚΡΔΠΔ........................................................ 57
2.2 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ βάσει της Εδαφικής Κυριαρχίας............. 64
2.3 Η Αποδοχή της Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ από τα Κράτη-Μέρη
Δυνάμει του Άρθρου 12§1 ΚΡΔΠΔ.......................................... 70
2.4 Ειδικά Θέματα της Κατά Τόπον Αρμοδιότητας του ΔΠΔ:
Η Περίπτωση των Εξαιρούμενων, των Κατεχόμενων και
των Αμφισβητούμενων Εδαφών........................................... 72
2.4.1 Η Περίπτωση των Εξαιρούμενων Εδαφών................................................... 73
2.4.2 Η Περίπτωση των Κατεχόμενων Εδαφών..................................................... 73
2.4.3 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ επί Αμφισβητούμενων Εδαφών ή Οιονεί
Κρατών: η Περίπτωση της Παλαιστίνης........................................................ 79
2.5 Το Χρονικό Πλαίσιο Άσκησης της Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ:
Δυνατότητες Αναδρομικής Ισχύος......................................... 97
2.6 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ βάσει της Αρχής της Ενεργητικής
Προσωπικότητας.............................................................. 101
2.7 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ Δυνάμει ad hoc Αποδοχής της
Δικαιοδοσίας του από Κράτος-Μη μέρος................................ 109
2.8 Τελικά Συμπεράσματα – Ανακεφαλαίωση............................... 114
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ
3.1 Η Θέσπιση του Εγκλήματος της Γενοκτονίας και το Άρθρο 6
ΚΡΔΠΔ σε Συνδυασμό με τους Κανόνες Διαδικασίας και
Αποδείξεων του ΔΠΔ......................................................... 127
3.1.2 Η Γενοκτονία ως Έγκλημα που Υπάγεται στη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ
(άρ. 6 ΚΡΔΠΔ)............................................................................................... 131
3.2 Ανάλυση της Υποκειμενικής Υπόστασης του Εγκλήματος της
Γενοκτονίας που Απαιτείται για τη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ........... 133
3.2.1 Η Πρόθεση Καταστροφής, Ολικώς ή Μερικώς, μιας Εθνικής, Εθνοτικής,
Φυλετικής ή Θρησκευτικής Ομάδας........................................................... 135
3.2.2 Η Έννοια της Μερικής Καταστροφής της Ομάδας ως Απαραίτητη
Προϋπόθεση της Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ................................................... 142
3.3 Τελικά Συμπεράσματα: Πότε Μπορεί το ΔΠΔ να Ασκήσει
τη Δικαιοδοσία του για το Έγκλημα της Γενοκτονίας;............... 151
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
ΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ
ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΠΔ
4.1 Εισαγωγή: Η Nομική Διαδρομή των Eγκλημάτων κατά της
Aνθρωπότητας................................................................. 160
4.2 Η Ανάλυση του Όρου «Επίθεση» στο Πλαίσιο των Εγκλημάτων
κατά της Ανθρωπότητας.................................................... 166
4.3 Η Ανάλυση του Διαζευκτικού Όρου «Ευρεία ή Συστηματική»
και οι Προτεινόμενες Ερμηνείες........................................... 168
4.4 Ανάλυση του Όρου «κατ’ Εφαρμογή ή προς Εξυπηρέτηση της
Πολιτικής ενός Κράτους ή μιας Οργάνωσης».......................... 182
4.5 Σύντομα Συμπεράσματα – Επιμύθιο: Θα ήταν Θεωρητικά
Εφικτή η Εκδίκαση ενός Εγκλήματος κατά της Ανθρωπότητας;.....188
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΠΔ ΣΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΟΥ
5.1 Εισαγωγή: Τα Εγκλήματα Πολέμου & Δύο Περιπτώσεις εκτός της
Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ........................................................ 191
5.2 Η Φράση «Αν δεν Ορίζεται Διαφορετικά» και ο Όρος
«Mε Πρόθεση» Wilful(ly) στο Άρθρο 8 ΚΡΔΠΔ ως Κρίσιμοι
Παράμετροι για την Υποκειμενική Υπόσταση των Εγκλημάτων
Πολέμου που Υπάγονται στη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ................... 197
5.3 Ειδικότερα για τους Όρους «Ένοπλη Σύρραξη» & «Εντός
του Καθιερωμένου Πλαισίου του Διεθνούς Δικαίου»................. 204
5.4 Η Έννοια της Λέξης-Κλειδί «Ιδιαίτερα» Όταν Διαπράχθηκαν
ως Μέρος Σχεδίου ή Πολιτικής ή ως Μέρος Ευρείας Κλίμακας»... 205
5.5 Η Έννοια των Όρων «ως Μέρος Σχεδίου ή Πολιτικής ή ως
Μέρος Ευρείας Κλίμακας».................................................. 211
5.6 Η Έννοια του Όρου «Συγκεκριμένα» (Namely)........................ 212
5.7 Εξαιρέσεις στη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ επί Εγκλημάτων Πολέμου:
Το Άρθρο-«Φάντασμα» 124 ΚΡΔΠΔ....................................... 214
5.8 Τελικά Συμπεράσματα για τα Εγκλήματα Πολέμου που
Υπάγονται στη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ..................................... 217
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ (Ή ΟΡΘΟΤΕΡΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ):
ΕΝΑ ΧΑΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ;
6.1 Το Δικαίωμα Κήρυξης Πολέμου και το Έγκλημα της Επίθεσης:
Δύο Αντιφατικές Έννοιες................................................... 220
6.2 Η «Θέσπιση» του Εγκλήματος της Επίθεσης στο Πεδίο
Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ: Ένα Δυνητικό Έγκλημα....................... 229
6.3 Η Προσπάθεια να Τεθεί σε Ισχύ το Έγκλημα της Επίθεσης:
Το Συνέδριο των Κρατών-Μερών στην Καμπάλα το 2010.......... 231

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΥΛΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ
ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΆΡ. 27 ΚΡΔΠΔ)
7.1 Εισαγωγικά για το Άρθρο 27 ΚΡΔΠΔ με Τίτλο «Έλλειψη
Συνεπειών λόγω Υπηρεσιακής Ιδιότητας»............................. 240
7.2 Η Προβληματική Σχέση του Άρθρου 27 ΚΡΔΠΔ με το Άρθρο 98
ΚΡΔΠΔ: Οι Συμφωνίες για το Καθεστώς Στρατιωτικών
Δυνάμεων» (ΣΚΣΔ – SOFA).................................................. 241
7.3 Η μη Συμμόρφωση της Αφρικανικής Ένωσης με το Ένταλμα
Σύλληψης του ΔΠΔ κατά του εν Ενεργεία Προέδρου του Σουδάν
Αλ Μπασίρ...................................................................... 243
7.4 Κριτική των Αποφάσεων του ΔΠΔ για το Τσαντ και το Μαλάουι.... 247
7.5 Το Ζήτημα των Ασυλιών στο Πλαίσιο του Διεθνούς Ποινικού
Δικαίου και η Αναγκαιότητα μιας Ψύχραιμης και Νομικά Ορθής
Ανάλυσης....................................................................... 255
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8
Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΔΠΔ ΚΑΤΟΠΙΝ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ
ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΕ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΡΑΤΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ
ΜΕΡΗ ΣΤΟ ΚΡΔΠΔ – ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΟΥΔΑΝ & ΛΙΒΥΗΣ
(ΑΡ. 25 ΚΧΟΗΕ & 13(Β) ΚΡΔΠΔ)
8.1 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ σε Πολίτες και Εδάφη Κρατών που
Δεν Έχουν Προσχωρήσει στο Καταστατικό της Ρώμης του ΔΠΔ... 263
8.2 Περιπτώσεις Εφαρμογής της Δικαιοδοσίας του Άρθρου 13
ΚΡΔΠΔ............................................................................ 264
8.3 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ κατά το Άρθρο 13(β) ΚΡΔΠΔ σε
Συνδυασμό με το Άρθρο 25 ΚΧΟΗΕ....................................... 265
8.4 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ στις Υποθέσεις του Σουδάν και της Λιβύης
(Άρθρο 13 περ. β ΚΡΔΠΔ): Παραπομπές Κρατών – Μη Μερών
στο ΔΠΔ με Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας................. 269
8.4.1 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ στην υπόθεση Αλ Μπασίρ (κατάσταση Σουδάν) –
το υπ’ αρ. 1593/2005 Ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας
για το Νταρφούρ.......................................................................................... 270
8.4.2. Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ στην Υπόθεση της Λιβύης – το υπ’ αρ.
Ψήφισμα 1970/2011 του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη Λιβύη............... 277
8.5 Σύγκριση και Συσχετισμός Περιεχομένου των Δύο Ψηφισμάτων:
η μη Αναφορά του Άρθρου 98§2 ΚΡΔΠΔ στο Δεύτερο
Ψήφισμα για τη Λιβύη....................................................... 280
8.6 Τα Χρονικά Όρια της Δικαιοδοσίας του ΔΠΔ Δυνάμει του
Άρθρου 13 (β) ΚΡΔΠΔ ....................................................... 282
8.7 Η Δικαιοδοσία του ΔΠΔ Βάσει του Άρθρου 13 (β) ΚΡΔΠΔ και
η Αρχή της Συμπληρωματικότητας....................................... 285
8.8 Τελικά Συμπεράσματα για το Ρόλο του Συμβουλίου Ασφαλείας
στις Υποθέσεις του Σουδάν και της Λιβύης............................. 288
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9
Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ
9.1 Εισαγωγή: Η Αρχή της Συμπληρωματικότητας ως Εφεδρικό
Αλεξίπτωτο Ασφαλείας...................................................... 289
9.2 Η Αρχή της Συμπληρωματικότητας Σύμφωνα με τη Θεωρία
του Διεθνούς Ποινικού Δικαίου............................................ 291
9.3 Αποτελεί η Αρχή της Συμπληρωματικότητας μια Ανεφάρμοστη
«Κενή Αρχή»;.................................................................. 294
9.4 Η σχέση της Αρχής της Συμπληρωματικότητας
με τη Δικαιοδοσία του ΔΠΔ................................................. 298
9.5 Η Πρακτική «Εφαρμογή» της Αρχής της Συμπληρωματικότητας
από την Εισαγγελία του ΔΠΔ............................................... 303
9.6 Το Ζήτημα των Αυτοπαραπομπών........................................ 306
9.7 Η Απόφαση του ΔΠΔ στην Υπόθεση Αλ Σενούσι
(11 Οκτωβρίου 2013)........................................................ 313
9.8 Τελικά Συμπεράσματα – Ανακεφαλαίωση: Η Υπόθεση της
Αρχής της Συμπληρωματικότητας ως Κενής Αρχής.................. 327
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ - ΕΠΙΛΟΓΟΣ.................................................... 332
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ........................................ 339
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ.......................................................... 383