Zur kommunikativen Konstruktion von Räumen: Theoretische Konzepte und empirische Analysen

در تحقیقات فضایی علوم اجتماعی، این امر بدیهی است که فضاها در برابر پس‌زمینه اسناد انسانی از معنا به واقعیت اجتماعی تبدیل می‌شوند و باید به عنوان «ساخت‌های اجتماعی» درک شوند. با این حال، تحقیقات سیستماتیک هنوز توسعه نیافته است. این امر به همان اندازه در مورد جامعه شناسی علم فضایی، جغرافیای اجتماعی و علم برنامه ریزی صدق می کند. فقدان دانش سیستماتیک در مورد مکانیسم های ساخت ارتباطی و گفتمانی فضا وجود دارد. هدف این جلد پر کردن این شکاف است. برخی از مشارکت کنندگان در مورد چگونگی درک فضا از نظر ارتباط و نظریه گفتمان و چگونگی ارتباط دانش، کنش، ارتباط، گفتمان و مادیات فکر می کنند. علاوه بر مشارکت‌های نظری بیشتر، مشارکت‌هایی با تحلیل‌های تجربی عینی از ساخت ارتباطی شهرها و مناطق وجود دارد. در آنجا، فرآیندهای ارتباطی در گروه‌های مرتبط با فضایی از بازیگران، شبکه‌ها و گفتمان‌های عمومی در نظر گرفته می‌شوند. از جمله، فرآیندهای مذاکره بررسی می‌شوند که در آن ایده‌های خاصی در مورد فضا به وجود می‌آیند، منتقل می‌شوند و با هم سازگار می‌شوند، که در آن‌ها پذیرفته می‌شوند و در نهایت می‌توانند بر فضا تأثیر بگذارند، یا مسدود، رد یا ممانعت می‌شوند. همچنین در نظر گرفته شده است که چگونه ارتباطات مربوط به فضا می تواند به طور سیستماتیک برای فرآیندهای برنامه ریزی استفاده شود.

In der sozialwissenschaftlichen Raumforschung ist die Überlegung selbstverständlich geworden, dass Räume vor dem Hintergrund menschlicher Bedeutungszuschreibungen gesellschaftliche Wirklichkeit werden und als ‚soziale Konstruktionen’ verstanden werden müssen. Eine systematische Forschung hat sich dazu jedoch noch nicht entwickelt. Dies gilt für die raumwissenschaftlich orientierte Soziologie, die Sozialgeographie und die Planungswissenschaften gleichermaßen. Es fehlt an systematischen Erkenntnissen über Mechanismen einer kommunikativen und diskursiven Konstruktion von Raum. ​ Diese Lücke soll vorliegender Band schließen. Einige Beiträger stellen Überlegungen dazu an, wie die Konstruktion von Raum kommunikations- und diskurstheoretisch gefasst werden kann und in welchem Zusammenhang Wissen, Handeln, Kommunikationen, Diskurse und Materialität stehen. Neben den eher theoretisch gehaltenen Beiträgen stehen Beiträge mit konkreten empirischen Analysen zur kommunikativen Konstruktion von Städten und Regionen. Dort werden kommunikative Prozesse in raumbezogenen Akteursgruppen, Netzwerken und öffentlichen Diskursen betrachtet. Unter anderem werden Aushandlungsprozesse beleuchtet, in denen bestimmte Raumvorstellungen entstehen, vermittelt und anschlussfähig gemacht werden, in denen sie Akzeptanz finden und letztlich Raum gestaltend wirksam werden können oder aber in denen sie blockiert, abgelehnt bzw. verhindert werden. Berücksichtigt wird auch, wie raumbezogene Kommunikationen systematisch für Planungsprozesse fruchtbar gemacht werden können.​