Zirkulare Positionen: Konstruktivismus als praktische Theorie

در زمانی که اشیاء وجود داشتند (بدون علامت نقل قول!)، انسان خود را سوژه می نامید و بیشتر وقت خود را صرف بازی ای می کرد که هنوز "شناخت عینی" نامیده می شود. علیرغم تردیدهای مکرر، او قاطعانه معتقد بود که در جهانی زندگی می کند که به او داده شده است و باید آن را در «هستی آنچنان که هست» درک و توضیح داد. مردم آن زمان هستی شناس بودند، می خواستند «هستی» را در مقابل «نبودن» بفهمند و بدانند هستی واقعا چیست. کوشش آنها با هدف تحقیق علمی، نظری، تحلیلی و تجربی و رمزگشایی از جهان و اشیاء موجود در آن بود. با این حال، مدتی است که چنین رابطه ای با جهان به طور گسترده و جدی مورد سوء ظن قرار گرفته است. حتی تمایز بین موضوع و مفعول نیز مشکوک می شود. امروزه برخی از مردم به جای این که بر اساس قواعد بازی هستی شناسی خود را بر روی مسائل هستی (یا نبودن) متمرکز کنند، این پرسش را درباره به وجود آمدن (و درگذشتن) جهانی که در آن زندگی می کنند از خود می پرسند. پریگوژین، استنگرز 1981). .

Zu der Zeit, als es noch Objekte (ohne Gänsefüßchen!) gab, nannte sich der Mensch Subjekt und verbrachte einen Großteil seiner Zeit mit einem Spiel, das sich heute noch 'objektive Erkenntnis' nennt. Er glaubte - trotz immer wiederkeh­ render Zweifel - fest daran, in einer ihm vorgegebenen Welt zu leben, die es in ih­ rem 'So-Sein' zu verstehen und zu erklären galt. Die Menschen dieser Zeit waren Ontologen, sie wollten das 'Sein' im Gegensatz zum 'Nicht-Sein' begreifen und wissen, wie das Sein nun wirklich ist. Ihr Streben war auf die wissenschaftliche, theoretische, analytische und empirische Erforschung und Enträtselung der Wel- samt der in ihr vorkommenden Objekte - gerichtet. Seit einiger Zeit aber gerät ein solches Verhältnis zur Welt massiv und konse­ quenzenreich unter Verdacht. Selbst die Unterscheidung von Subjekt und Objekt wird zweifelhaft. Statt sich nach den Spielregeln der Ontologie auf Seins- (oder Nicht-Seins-) Fragen zu fixieren, stellen sich einige Menschen heute die Frage nach dem Werden (und Vergehen) der Welt, in der sie leben (vgl. Prigogine, Stengers 1981).