Uygarlıkların Grameri

İÇİNDEKİLER
Sunuş 11
Önsöz yerine 15
GERİŞ 19
I. UYGARLIKLARIN GRAMERİ 25
AYIRIM I: KELİME HAZNESİNİN DEĞİŞİMLERİ 27
AYIRIM II: UYGARLIK, ÇEŞİTLİ İNSAN BİLİMLERİNE
NAZARAN TANIMLANIR 33
Uygarlıklar mekânlardır, 33 — Uygarlıklar toplumlardır,
39 — Uygarlıklar ekonomilerdir, 42 — Uygarlıklar
ortak zihniyetlerdir, 45
AYIRIM III: UYGARLIKLAR SÜREKLİLİKLERDİR 49
Gündelik geçicilikleri içinde uygarlıklar, 49 — Yapıları
içinde uygarlıklar, 52 — Tarih ve uygarlık, 58
II. AVRUPALI OLMAYAN UYGARLIKLAR 61
BİRİNCİ BÖLÜM: İSLAMİYET VE İSLAM DÜNYASI 63
AYIRIM I: TARİHİN ÖĞRETTİĞİ 65
İslamiyet, Yakın Doğu'nun yeni biçimi, 65 — Yakın
Doğu'nun tarihi, 67 — Muhammed, Kuran, İslamiyet,
69 — Arabistan: Ancak şöylesine kentlileşmiş bir kültürün
sorunu, 76
r AYIRIM II: COĞRAFYANIN ÖĞRETTİĞİ 79
İslamın karalan ve denizleri, 79 — Aracı kıta veya
mekân-hareket: Kentler, 86
AYIRIM III: İSLAM ALEMİNİN GÖRKEMİ VE
GERİLEMESİ (VIII.-XIII. YÜZYILLAR) 93
VIII. veya IX. yüzyıldan önce İslam uygarlığı yoktur,
93 — İslamiyetin altın çağı: VIII.-XII. yüzyıllar, 97 —
Bilim ve felsefe, 103 — Duraklama veya gerileme:
XII.- XVIII. yüzyıllar, 109
AYIRIM IV: İSLAMİYETİN BUGÜNKÜ RÖNESANSI 115
Sömürgeciliğin sonu ve milliyetçiliklerin gerçeği, 115
— Çeşitli İslam ülkelerinin çağdaş dünya karşısındaki
durumları, 123 — XX. yüzyılın karşısında İslam uygarlığı,
131
İKİNCİ BOLUM: KARA AFRİKA v 135
AYIRIM I: GEÇMİŞ 137
Mekânlar, 138 — Kara Kıtanın geçmişi boyunca, 145
AYIRIM II: KARA AFRİKA: BUGÜN VE YARIN 157
Afrika'nın uyanışı, 157 — Ekonomik ve toplumsal
beklentiler, 163 — Sanat ve edebiyat, 167
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: UZAK DOĞU 171 f
AYIRIM I: UZAKDOĞU'YA GİRİŞ 173 [
Coğrafyanın işaret ettikleri, 173 — Barbarlık uygarlığa ^
karşı: Tarihin tanıklığı, 181 — Uzak kökenler: Kültürel j"
bir hareketsizliğin nedenleri, 185 f
AYIRIM II: KLASİK ÇİN 189 i
Dinsel boyutlar, 189 — Siyasal boyutlar, 202 — Top- '
lumsal ve ekonomik boyutlar, 210 ı
AYIRIM III: DÜNKÜ VE BUGÜNKÜ ÇİN 217 \
Eşitsiz antlaşmalar dönemi: Aşağılanan ve acı çeken . ı
Çin (1839-1949), 217 — Yeni Çin, 222 — Bugünkü i
dünya karşısında Çin uygarlığı, 229 f
AYIRIM IV: DÜNKÜ VE BUGÜNKÜ HİNDİSTAN 235 !
Klasik Hindlcr (İngiliz sömürgeciliğine kadar), 235 —
İngiliz Hind'i (1757-1947): Eski bir ekonomi modern
Batı'yla karşı karşıya, 252 — Hind, Çin tarzı bir devrim
yapmayabilir mi? 261
AYIRIM V: UZAK DOĞU'NUN DENİZ KESİMİ:
HİNDİCİNİ, ENDONEZYA, FİLİPİNLER, KORE,
JAPONYA 271
Hindicini, 272 — Endonezya, 276 — Filipinler, 284 —
Kore, 285
AYIRIM VI: JAPONYA 291
Çin uygarlığı öncesinde ilkel Japonya, 293 •— Japonya
Çin uygarlığının okulunda, 295 — Modern Japonya, 304
III. AVRUPA UYGARLIKLARI 315
BİRİNCİ BÖLÜM: AVRUPA 319
AYIRIM I: MEKÂNLAR VE ÖZGÜRLÜKLER 323
Avrupa mekânı belirleniyor: V.-XIII. yüzyıllar, 323 —
Özgürlük veya daha doğrusu özgürlükler: XI. XVIII.
yüzyıllar, 331
AYIRIM II: HIRİSTİYANLIK, HÜMANİZMAK
BİLİMSEL DÜŞÜNCE 347
Hıristiyanlık, 347 — Hümanizma ve hümanistler, 352
— XIX. yüzyıidan önce bilimsel düşünce, 375"^
AYIRIM III: AVRUPA'NIN ENDÜSTRİLEŞMESİ 383
Birinci endüstri devriminin kökenleri, 384 — Endüstrileşme
olgusunun Avrupa'ya (ve Avrupa dışına) yayılması,
392 — Endüstri toplumunun karşısında sosyalizm,
398
AYIRIM IV: AVRUPA'NIN BİRLİKLERİ 407
Parlak birlikler: Sanat ve zihin, 408 — Sağlam birlikler:
Ekonomi, 414 — Şüpheli birlikler: Siyaset, 421
İKİNCİ BOLUM: AMERİKA 429
AYIRIM I: DİĞER YENİ DÜNYA: LATİN AMERİKA 431
Mekân, Doğa ve Toplum: Bir edebiyatın tanıklığı, 431
— Irklar sorunu karşısında adeta-kardeşlik, 439 —
Ekonomi, uygarlıklar sınavda, 444"
AYIRIM II: EN MÜKEMMELİNDEN AMERİKA:
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ 459
HUZUR VERİCİ BİR GEÇMİŞ: ŞANSLARIN
BİLANÇOSU 461
Sömürgeleştirme ve bağımsızlık, 461 — Batı'nın fethi,
470 — Endüstrileşme ve kentleşme, 473
AYIRIM III: KARARLILIKLAR VE ZORLUKLAR:
DÜNDEN BUGÜNE 481
Eski bir kâbus: Zenci sorunu veya kökünden kopartılması
olanaksız bir cemaat, 481 — Kapitalizm: Tröstlerden
devlet müdahalesine ve oligopollere, 485 — ABD
Dünyanın karşısında, 496
AYIRIM IV: İNGİLİZ ALEMİ BOYUNCA 505
Kanada'da: Fransa ve İngiltere, 506 — Güney Afrika:
Hollandalılar, İngilizler ve Zenciler, 510— Avustralya
ve Yeni Zelanda ya da İngiltere nihayet tek başına, 514
UÇUNCU BOLUM: OTEKI AVRUPA 521
ÖTEKİ AVRUPA: MOSKOF DEVLETÎ, RUSYA, SSCB 523
AYIRIM I: BAŞLANGIÇTAN EKİM 1917 DEVRİMİNE 525
Kiev Rusya'sı, 525 — Ortodoks dini, 529 — Büyük
Rusya, 534
AYIRIM II: 1917'DEN BUGÜNE SSCB 543
Kari Marx'tan Lenin'e, 543 — Bugünkü Sovyet Marxizmi
ve uygarlığı, 551 —Ekim 1961 kongresi, 562