Strömt die Welt in unseren Köpfen?: Kontiguität und Abruf in mentalen Karten

عکسی از یک سفر طولانی تعطیلات می بینیم و ناگهان جزئیات زیادی را از آن زمان به یاد می آوریم. پدیده مشابهی زمانی رخ می‌دهد که مسیری را که می‌دانیم تصور کنیم: هر چه به یک تقاطع مهم نزدیک‌تر شویم، بازیابی اطلاعات مربوط به آن اتصال برای ما آسان‌تر است. با این حال، این اثر تسهیل‌کننده (اثر پرایمینگ)، تحت شرایط خاص، برای جهت‌گیری خاص است، یعنی در منظری که از آن مسیر را یاد گرفتیم (اثر جهت‌گیری) بیشتر مشخص می‌شود.

کارین شوایزر نظریه ای را توسعه می دهد که پرایمینگ مربوط به فضا را بر اساس تحقیقات فعلی به عنوان یک جریان برشی آرام مدل می کند. در مقایسه با رویکردهای قبلی، این مزیت را دارد که میدان‌های سرعت را می‌توان محاسبه کرد که می‌تواند مستقیماً با زمان‌های واکنش تعیین‌شده تجربی مرتبط باشد. متغیرهای فردی مؤثر بر جریان برشی را می توان به متغیرهای شناختی مانند سرعت پردازش اولیه یک فرد یا فواصل شناختی ترتیبات فضایی زیربنایی نسبت داد. این در نهایت منجر به تصویری منسجم و منسجم از فرآیندهای ذهنی می‌شود که وقتی افراد مکان‌هایی را در مسیری از قبل شناخته شده به یاد می‌آورند، رخ می‌دهد.

Wir sehen ein Foto von einer längst vergangenen Urlaubsreise und erinnern uns plötzlich wieder an viele Einzelheiten aus dieser Zeit. Ein ähnliches Phänomen tritt auf, wenn wir uns eine uns bekannte Route vorstellen: Je näher wir einer entscheidenden Kreuzung kommen, um so leichter können wir Informationen über diese Kreuzung abrufen. Dieser Erleichterungseffekt (Priming-Effekt) ist jedoch unter bestimmten Umständen orientierungsspezifisch, d.h. er ist unter der Perspektive stärker ausgeprägt, unter der wir die Route kennen gelernt haben (Richtungseffekt).

Karin Schweizer entwickelt eine Theorie, die das raumbezogene Priming anhand aktueller Untersuchungen als laminare Scherströmung modelliert. Dies hat gegenüber bisherigen Ansätzen den Vorteil, dass Geschwindigkeitsfelder berechnet werden können, die sich direkt mit empirisch ermittelten Reaktionszeiten in Beziehung setzen lassen. Einzelne Einflussgrößen der Scherströmung können kognitiven Größen wie der Grundverarbeitungsgeschwindigkeit eines Menschen oder den kognitiven Distanzen der zugrundeliegenden räumlichen Anordnungen zugeordnet werden. So ergibt sich schließlich ein kohärentes und konsistentes Bild der mentalen Vorgänge, die stattfinden, wenn Menschen sich an Orte auf einer schon bekannten Route erinnern.