Specyfikacja oprogramowania. Inżynieria wymagań

Spis treści
Wstęp
Podziękowania
Część I. Wymagania dotyczące oprogramowania. Co, dlaczego i kto?
	Rozdział 1. Najważniejsze wymaganie dotyczące oprogramowania
		Definicja wymagań dotyczących oprogramowania
			Niektóre interpretacje słowa „wymaganie”
			Poziomy i rodzaje wymagań
			Praca na trzech poziomach
			Wymagania produktu a wymagania projektu
		Opracowywanie wymagań i zarządzanie nimi
			Opracowywanie wymagań
			Zarządzanie wymaganiami
		W każdym projekcie istnieją wymagania
		Gdy złe wymagania trafiają na dobrych ludzi
			Niewystarczające zaangażowanie użytkownika
			Niedokładne planowanie
			Pełzające wymagania użytkowników
			Niejednoznaczne wymagania
			Złocenie
			Przeoczeni interesariusze
		Korzyści płynące z wysokiej jakości procesu dotyczącego wymagań
	Rozdział 2. Wymagania z punktu widzenia użytkownika
		Luka oczekiwań
		Kim jest klient?
		Partnerstwo klient-twórca oprogramowania
			Wymaganiowa karta praw klienta oprogramowania
			Wymaganiowa karta obowiązków klienta oprogramowania
		Tworzenie kultury poszanowania wymagań
		Identyfikowanie osób decyzyjnych
		Osiąganie porozumienia co do wymagań
			Baza dla wymagań
			Co zrobić, jeśli nie osiągnięto porozumienia?
			Zgoda co do wymagań w projektach zwinnych
	Rozdział 3. Dobre praktyki w inżynierii wymagań
		Struktura procesu opracowywania wymagań
		Dobre praktyki. Pozyskiwanie wymagań
		Dobre praktyki. Analizowanie wymagań
		Dobre praktyki. Specyfikowanie wymagań
		Dobre praktyki. Walidacja wymagań
		Dobre praktyki. Zarządzanie wymaganiami
		Dobre praktyki. Wiedza
		Dobre praktyki. Zarządzanie projektem
		Wdrażanie nowych praktyk
	Rozdział 4. Analityk biznesowy
		Rola analityka biznesowego
		Zadania analityka biznesowego
		Najważniejsze umiejętności analityka
		Najważniejsza wiedza analityka
		Jak zostać analitykiem biznesowym?
			Były użytkownik
			Były programista albo tester
			Były (lub jednoczesny) menedżer projektu
			Specjalista w swojej dziedzinie
			Żółtodziób
		Rola analityka w projektach zwinnych
		Rozwijanie współpracy w obrębie zespołu
Część II. Opracowywanie wymagań
	Rozdział 5. Określanie wymagań biznesowych
		Definiowanie wymagań biznesowych
			Identyfikowanie pożądanych korzyści biznesowych
			Wizja produktu i zakres projektu
			Sprzeczne wymagania biznesowe
		Dokument wizji i zakresu
			1. Wymagania biznesowe
			2. Zakres i ograniczenia
			3. Kontekst biznesowy
		Techniki przedstawiania zakresu
			Diagram kontekstowy
			Mapa ekosystemu
			Drzewo funkcjonalności
			Lista zdarzeń
		Skupienie na zakresie
			Korzystanie z celów biznesowych podczas podejmowania decyzji dotyczących zakresu
			Ocena wpływu zmian zakresu
		Wizja i zakres w projektach zwinnych
		Korzystanie z celów biznesowych, aby określić koniec projektu
	Rozdział 6. Słuchanie głosu użytkownika
		Klasy użytkowników
			Klasyfikowanie użytkowników
			Identyfikowanie klas użytkowników
		Personifikacje użytkowników
		Nawiązywanie kontaktu z przedstawicielami użytkowników
		Mistrz produktu
			Zewnętrzni mistrzowie produktu
			Oczekiwania wobec mistrza produktu
			Wielu mistrzów produktu
			Informowanie o potrzebie zaangażowania mistrza produktu
			Pułapki, na które należy uważać
		Przedstawiciele użytkowników w projektach zwinnych
		Godzenie sprzecznych wymagań
	Rozdział 7. Pozyskiwanie wymagań
		Techniki pozyskiwania wymagań
			Wywiady
			Warsztaty
			Grupy fokusowe
			Obserwacje
			Kwestionariusze
			Analiza interfejsów systemu
			Analiza interfejsu użytkownika
			Analiza dokumentów
		Planowanie pozyskiwania wymagań
		Przygotowania do pozyskiwania wymagań
		Czynności związane z pozyskiwaniem wymagań
		Czynności po zebraniu wymagań
			Organizowanie i udostępnianie notatek
			Dokumentowanie kwestii otwartych
		Klasyfikowanie informacji uzyskanych od użytkownika
		Skąd wiedzieć, że to już wszystko?
		Na co uważać podczas pozyskiwania wymagań?
		Wymagania oczywiste oraz pochodne
		Odnajdowanie pominiętych wymagań
	Rozdział 8. Zrozumieć wymagania użytkowników
		Przypadki użycia oraz opowieści użytkowników
		Podejście bazujące na przypadkach użycia
			Przypadki użycia i scenariusze użytkowania
			Identyfikowanie przypadków użycia
			Badanie przypadków użycia
			Walidacja przypadków użycia
			Przypadki użycia i wymagania funkcjonalne
			Związane z przypadkami użycia pułapki, na które należy uważać
		Korzyści płynące z wymagań zorientowanych na użytkowanie
	Rozdział 9. Gra według reguł
		Systematyka reguł biznesowych
			Fakty
			Ograniczenia
			Wyzwalacze działań
			Wnioski
			Obliczenia
			Niepodzielne reguły biznesowe
		Dokumentowanie reguł biznesowych
		Odkrywanie reguł biznesowych
		Reguły biznesowe i wymagania
		Wiązanie wszystkiego w całość
	Rozdział 10. Dokumentowanie wymagań
		Specyfikacja wymagań dotyczących oprogramowania
			Wymagania dotyczące etykiet
			Postępowanie z brakami
			Interfejs użytkownika i SRS
		Szablon wymagań dotyczących oprogramowania
			1. Wstęp
			2. Opis ogólny
			3. Funkcjonalności systemu
			4. Wymagania dotyczące danych
			5. Wymagania interfejsów zewnętrznych
			6. Atrybuty jakościowe
			7. Wymagania międzynarodowe i lokalizacyjne
			8. Pozostałe wymagania
			Dodatek A. Glosariusz
			Dodatek B. Modele analityczne
		Specyfikacja wymagań w projektach zwinnych
	Rozdział 11. Pisanie doskonałych wymagań
		Cechy doskonałych wymagań
			Cechy wymagań
			Cechy zbiorów wymagań
		Wskazówki dotyczące pisania wymagań
			Perspektywa systemu czy perspektywa użytkownika
			Styl pisania wymagań
			Poziom szczegółowości
			Techniki przedstawiania wymagań
			Unikanie wieloznaczności
			Unikanie niekompletności
		Przykładowe wymagania — przed i po
	Rozdział 12. Jeden obraz wart jest 1024 słowa
		Modelowanie wymagań
		Od głosu użytkownika do modeli analitycznych
		Wybór właściwej reprezentacji
		Diagram przepływu danych
		Diagram torowy
		Diagram przejść stanów i tabela stanów
		Mapa dialogu
		Tabele decyzyjne i drzewa decyzyjne
		Tabele zdarzenie-reakcja
		Kilka słów o diagramach UML
		Modelowanie w projektach zwinnych
		Ostatnie przypomnienie
	Rozdział 13. Specyfikowanie  wymagań danych
		Modelowanie relacji między danymi
		Słownik danych
		Analiza danych
		Specyfikowanie raportów
			Pozyskiwanie wymagań dotyczących raportów
			Co należy wziąć pod uwagę podczas specyfikowania raportów?
			Szablon specyfikacji raportu
		Kokpit zarządzania
	Rozdział 14. Wykraczanie poza funkcjonalność
		Atrybuty jakościowe oprogramowania
		Odkrywanie atrybutów jakościowych
		Definiowanie atrybutów jakościowych
			Zewnętrzne atrybuty jakościowe
			Wewnętrzne atrybuty jakościowe
		Specyfikowanie wymagań jakościowych w języku Planguage
		Kompromisy związane z atrybutami jakościowymi
		Implementowanie wymagań dotyczących atrybutów jakościowych
		Ograniczenia
		Atrybuty jakościowe w projektach zwinnych
	Rozdział 15. Ograniczanie ryzyka z wykorzystaniem prototypowania
		Prototypowanie. Co i dlaczego?
		Makiety i dowody koncepcji
		Prototypy ewolucyjne i do wyrzucenia
		Prototypy papierowe i elektroniczne
		Praca z prototypami
		Ocenianie prototypów
		Ryzyka prototypowania
			Presja skonstruowania prototypu
			Rozproszenie szczegółami
			Nierealne oczekiwania co do wydajności
			Nadmierne nakłady ponoszone na prototypy
		Czynniki decydujące o powodzeniu prototypowania
	Rozdział 16. Najpierw to, co najważniejsze — określanie priorytetów wymagań
		Dlaczego wymaganiom należy nadawać priorytety?
		Praktyczne podejście do nadawania priorytetów
		Gierki z wymaganiami
		Niektóre techniki określania priorytetów
			Wchodzi czy odpada?
			Porównywanie parami i szeregowanie rangowe
			Skala trzypoziomowa
			Metoda MoSCoW
			100 złotych
		Nadawanie priorytetów na podstawie wartości, kosztu i ryzyka
	Rozdział 17. Walidacja wymagań
		Walidacja i weryfikacja
		Przeglądy wymagań
			Inspekcja
			Lista kontrolna defektów
			Wskazówki dotyczące oceniania wymagań
			Wyzwania związane z ocenianiem wymagań
		Prototypowanie wymagań
		Testowanie wymagań
		Walidacja wymagań z wykorzystaniem kryteriów akceptacji
			Kryteria akceptacji
			Testy akceptacyjne
	Rozdział 18. Ponowne wykorzystanie wymagań
		Dlaczego powtórnie korzystać z wymagań?
		Aspekty wielokrotnego korzystania z wymagań
			Skala ponownego użycia
			Zakres modyfikacji
			Mechanizm ponownego użycia
		Rodzaje informacji o wymaganiach, które można poddać powtórnemu użyciu
		Najczęściej spotykane scenariusze wielokrotnego użycia
			Linia oprogramowania
			Reengineering i zastępowanie systemów
			Inne okazje do wielokrotnego użycia
		Wzorce wymagań
		Narzędzia wspomagające wielokrotne użycie
		Przystosowanie wymagań do wielokrotnego użycia
		Przeszkody i czynniki sukcesu wielokrotnego użycia
			Przeszkody
			Czynniki sukcesu
	Rozdział 19. Więcej niż tylko opracowywanie wymagań
		Szacowanie nakładów na wymagania
		Od wymagań do planów projektu
			Szacowanie wielkości projektu i niezbędnych nakładów na podstawie wymagań
			Wymagania a harmonogram
		Od wymagań do konstrukcji i kodu
			Architektura i alokacja
			Konstrukcja oprogramowania
			Konstrukcja interfejsu użytkownika
		Od wymagań do testów
		Od wymagań do sukcesu
Część III. Wymagania w różnych klasach projektów
	Rozdział 20. Projekty zwinne
		Ograniczenia procesu kaskadowego
		Zwinne podejście do programowania
		Najważniejsze aspekty zwinnego podejścia do opracowywania wymagań
			Zaangażowanie klienta
			Szczegółowość dokumentacji
			Rejestr wymagań i priorytety
			Właściwy czas
			Epiki, opowieści użytkowników i funkcjonalności. O rany!
			Spodziewaj się zmian
		Dostosowywanie praktyk związanych z opracowywaniem wymagań do projektów zwinnych
		Przejście na metodyki zwinne. I co teraz?
	Rozdział 21. Projekty ulepszające i zastępujące
		Spodziewane trudności
		Techniki pracy nad wymaganiami, gdy system już istnieje
		Nadawanie priorytetów przy wykorzystaniu celów biznesowych
			Uwaga na lukę
			Zachowanie poziomu wydajności
		Kiedy stare wymagania nie istnieją
			Które wymagania specyfikować?
			Jak odkrywać wymagania w istniejących systemach?
		Przekonywanie do przyjęcia nowego systemu
		Czy możemy iterować?
	Rozdział 22. Projekty bazujące na gotowych rozwiązaniach
		Wymagania dotyczące wyboru produktów gotowych
			Opracowywanie wymagań użytkowników
			Rozpatrywanie reguł biznesowych
			Identyfikowanie potrzeb związanych z danymi
			Definiowanie wymagań jakościowych
			Ocenianie rozwiązań
		Wymagania dotyczące implementacji gotowych produktów
			Wymagania dotyczące konfiguracji
			Wymagania dotyczące integracji
			Wymagania dotyczące rozszerzeń
			Wymagania dotyczące danych
			Zmiany w procesach biznesowych
		Najczęściej spotykane problemy mające związek z gotowymi rozwiązaniami
	Rozdział 23.Projekty zlecane na zewnątrz
		Odpowiedni stopień szczegółowości wymagań
		Interakcje na linii zleceniodawca – wykonawca
		Zarządzanie zmianami
		Kryteria akceptacji
	Rozdział 24.Projekty automatyzacji procesów biznesowych
		Modelowanie procesów biznesowych
			Korzystanie z bieżących procesów w celu opracowania wymagań
			Najpierw przyszłe procesy
		Modelowanie biznesowych miar wydajności
		Dobre praktyki w projektach automatyzacji procesów biznesowych
	Rozdział 25. Projekty analityki biznesowej
		Przegląd projektów analityki biznesowej
		Opracowywanie wymagań w projektach analityki biznesowej
			Priorytetyzacja prac przy użyciu decyzji
			Definiowanie sposobów korzystania z informacji
			Specyfikowanie potrzeb danych
			Definiowanie analiz przekształcających dane
		Ewolucyjny charakter analizy
	Rozdział 26. Projekty systemów wbudowanych oraz innych systemów czasu rzeczywistego
		Wymagania, architektura oraz alokacja systemu
		Modelowanie systemów czasu rzeczywistego
			Diagram kontekstowy
			Diagram przejść stanów
			Tabela zdarzenie-reakcja
			Diagram architektury
			Prototypowanie
		Interfejsy
		Wymagania czasowe
		Atrybuty jakościowe dotyczące systemów wbudowanych
		Wyzwania związane z systemami wbudowanymi
Część IV. Zarządzanie wymaganiami
	Rozdział 27. Praktyki zarządzania wymaganiami
		Proces zarządzania wymaganiami
		Baza dla wymagań
		Kontrolowanie wersji wymagań
		Atrybuty wymagań
		Śledzenie statusów wymagań
		Rozwiązywanie problemów związanych z wymaganiami
		Mierzenie nakładów ponoszonych na wymagania
		Zarządzania wymaganiami w projektach zwinnych
		Po co zarządzać wymaganiami?
	Rozdział 28. Zmiany się zdarzają
		Po co zarządzać zmianami?
		Kontrolowanie pełzania zakresu
		Polityka kontrolowania zmian
		Podstawowe pojęcia związane z procesem kontrolowania zmian
		Opis procesu kontrolowania zmian
			1. Cel i zakres
			2. Role i odpowiedzialności
			3. Stany wnioskowanych zmian
			4. Kryteria początkowe
			5. Zadania
			6. Kryteria końcowe
			7. Raportowanie statusu zmiany
			Dodatek. Atrybuty zapisywane dla każdego wniosku o zmianę
		Rada kontroli zmian
			Skład rady
			Statut rady
			Renegocjowanie zobowiązań
		Narzędzia do kontrolowania zmian
		Pomiar aktywności dotyczącej zmian
		Analiza wpływu zmiany
			Procedura analizy wpływu
			Szablon analizy wpływu
		Zarządzanie zmianami w projektach zwinnych
	Rozdział 29. Ogniwa w łańcuchu wymagań
		Śledzenie wymagań
		Argumenty przemawiające za śledzeniem wymagań
		Macierz śledzenia wymagań
		Narzędzie służące do śledzenia wymagań
		Procedura dotycząca śledzenia wymagań
		Czy śledzenie wymagań jest wykonalne? Czy jest konieczne?
	Rozdział 30. Narzędzia inżynierii wymagań
		Narzędzia do opracowywania wymagań
			Narzędzia wspomagające pozyskiwanie wymagań
			Narzędzia do prototypowania
			Narzędzia do modelowania
		Narzędzia do zarządzania wymaganiami
			Korzyści płynące ze stosowania narzędzi do zarządzania wymaganiami
			Możliwości narzędzi do zarządzania wymaganiami
		Wybór oraz implementacja narzędzia do pracy z wymaganiami
			Wybór narzędzia
			Konfiguracja narzędzia i procesów
			Wspieranie adaptacji użytkowników
Część V. Implementacja inżynierii wymagań
	Rozdział 31. Ulepszanie procesów inżynierii wymagań
		Związek wymagań z innymi procesami projektu
		Wymagania i różne grupy interesariuszy
		Zachęcanie do angażowania się w zmiany
		Podstawy usprawniania procesu programistycznego
		Analiza przyczyn źródłowych
		Cykl usprawniania procesu
			Ocena bieżących praktyk
			Planowanie działań ulepszających
			Tworzenie, pilotowanie i wdrażanie procesów
			Ocenianie wyników
		Elementy procesu inżynierii wymagań
			Elementy procesu opracowywania wymagań
			Elementy procesu zarządzania wymaganiami
		Czy jesteśmy już na miejscu?
		Tworzenie planu usprawnienia procesu pracy z wymaganiami
	Rozdział 32. Wymagania dotyczące oprogramowania a zarządzanie ryzykiem
		Podstawy zarządzania ryzykiem w oprogramowaniu
			Elementy zarządzania ryzykiem
			Dokumentowanie ryzyka grożącego projektowi
			Planowanie zarządzania ryzykiem
		Ryzyko związane z wymaganiami
			Pozyskiwanie wymagań
			Analiza wymagań
			Specyfikacja wymagań
			Walidacja wymagań
			Zarządzanie wymaganiami
		Zarządzanie ryzykiem to Twój przyjaciel
Epilog
Dodatki
	Dodatek A. Samoocena bieżących praktyk dotyczących wymagań
	Dodatek B. Poradnik usuwania problemów z wymaganiami
		Najczęściej spotykane oznaki występowania problemów z wymaganiami
		Najczęściej spotykane bariery stojące na przeszkodzie we wdrażaniu rozwiązań
		Poradnik usuwania problemów z wymaganiami
			Problemy z procesami
			Problemy z produktem
			Problemy z planowaniem
			Problemy z komunikacją
			Problemy z pozyskiwaniem
			Problemy z analizą
			Problemy ze specyfikowaniem
			Problemy z walidacją
			Problemy z zarządzaniem wymaganiami
			Problemy z zarządzaniem zmianami
	Dodatek C. Przykładowe dokumenty wymagań
		Dokument wizji i zakresu
			1. Wymagania biznesowe
			2. Zakres i ograniczenia
			3. Kontekst biznesowy
		Przypadki użycia
		Specyfikacja wymagań dotyczących oprogramowania
			1. Wstęp
			2. Opis ogólny
			3. Funkcje systemu
			4. Wymagania dotyczące danych
			5. Wymagania dotyczące interfejsów zewnętrznych
			6. Atrybuty jakościowe
			Dodatek A. Modele analityczne
		Reguły biznesowe
	Słowniczek
	Bibliografia
	Skorowidz
O autorach