Special Effects in der Wahrnehmung des Publikums: Beiträge zur Wirkungsästhetik und Rezeption transfilmischer Effekte

بحث مطالعات فیلم و رسانه در مورد موضوع جلوه‌های ویژه تاکنون با پرسش‌هایی در مورد روش‌های تولید و امکان‌سنجی فنی غالب بوده است. در چارچوب چنین رویکرد فناوری و تولید محور به پدیده، درک اهمیت فرهنگی جلوه‌های ویژه در فیلم، تلویزیون و رسانه‌های سرگرمی دیجیتال به سطح شرایط امکان صنعتی تجربه زیبایی‌شناختی کاهش می‌یابد. در این زمینه، به ندرت پرسیده می‌شود که استفاده از جلوه‌های ویژه کدام «اثرات» را در کنش ادراکی فردی ایجاد می‌کند و در واقع چه چیزی آن‌ها را در نظر مخاطب «خاص» جلوه می‌دهد. گلچین با جمع‌آوری متون نظری پایه در مورد زیبایی‌شناسی تأثیر جلوه‌های ویژه و پیوند آنها با مطالعات موردی عینی در مورد ادراک فرهنگی و پذیرش تجربی مخاطب در ژانرهای رسانه‌ای مختلف، از فیلم‌های سینمایی گرفته تا ویدیوهای اینترنتی و بازی‌های رایانه‌ای، غفلت از این سؤالات را اصلاح می‌کند.

Die film- und medienwissenschaftliche Diskussion zum Thema Special Effects wird bisher von Fragen nach der Produktionsweise und technischen Realisierbarkeit dominiert. Im Rahmen einer derart technik- und produktionszentrierten Herangehensweise an das Phänomen bleibt das Verständnis der kulturellen Bedeutung von Special Effects in Film, Fernsehen und digitalen Unterhaltungsmedien auf die Ebene der industriellen Möglichkeitsbedingungen ästhetischer Erfahrung reduziert. Selten wird in diesem Zusammenhang danach gefragt, welche „Effekte“ die Verwendung von Special Effects im individuellen Wahrnehmungsakt herstellen und was sie in den Augen des Publikums tatsächlich so „speziell“ erscheinen lässt. Der Sammelband korrigiert die Vernachlässigung dieser Fragen, indem er theoretische Grundlagentexte zu einer Wirkungsästhetik der Special Effects versammelt und mit konkreten Fallstudien zur kulturellen Wahrnehmung und empirischen Publikumsrezeption in verschiedenen Mediengattungen vom Kinofilm bis hin zu Internet-Videos und Computerspielen verbindet.