Soziale Hilfe — Ein Teilsystem der Gesellschaft?: Wissenssoziologische und systemtheoretische Überlegungen

طبق سخنی از گابریل لاوب، "نوشتن کتاب... تنها جنایتی است که در آن مرتکب تلاش می کند ردی از خود به جای بگذارد". این در مورد بزرگتر از این دو نویسنده صدق نمی کند، حداقل، او آهنگ های کافی را گذاشته است. در بیست و پنج سال گذشته، او تلاش کرده است تا نشریات مربوط به مددکاری اجتماعی/آموزش اجتماعی را به طور انتقادی بخواند. در سه ترم در دهه 1990، هر دو نویسنده در سمینارهای مشترک در دانشگاه Westfälische Wilhelms در مونستر روی موضوعات مرتبط با دانشجویان کار کردند. برای ما آموزنده بود که نه تنها مشاهده کنیم که دیگران قبل از ما چگونه توپوهای موجود را مشاهده کرده‌اند، بلکه همچنین به‌طور انتخابی روی آن تمرکز کرده‌اند. یکی از یافته‌های ما این بود که تمام نشریات مورد بحث فاقد یک مرجع تئوریک اجتماعی دقیق هستند، که البته نباید به عنوان "انجیل" درک شود. در آزمایش خود، به ابزارهای نظریه سیستم عملکردی-ساختاری نیکلاس لومان بازمی‌گردیم. مانند همه مباحث علمی، همه چیز در حد ماقبل آخر باقی می ماند. چگونه می توان آنچه را که به عنوان مشارکت احتمالی در بحث درک می شود، به گونه ای متفاوت طبقه بندی کرد؟ کسانی که با این موضوع آشنا هستند به زودی متوجه خواهند شد که برخی از انتشارات خوب در مورد مشکل پرداخته شده در کتابشناسی ما گم شده است. دلیل آن ساده است: ما می خواستیم یک دید کلی داشته باشیم و بنابراین مجبور شدیم برخی چیزها را نادیده بگیریم. از خوانندگان آگاه، ما در این مرحله خواهان اغماض هستیم. اگر قرار نیست این سبک از بین برود، نباید در اولین رویکرد به مشکل، عیاشی پاورقی را جشن گرفت. به همین دلیل است که ما خود را به موارد ضروری محدود کرده ایم.

Laut einem Aphorismus von Gabriel Laub ist "Bücherschreiben . . . das einzige Ver­ brechen, bei dem der Täter sich bemüht, Spuren zu hinterlassen". Dies gilt zumin­ dest flir den älteren unter den beiden Autoren nicht, er hat genügend Fährten gelegt. In den letzten funfundzwanzig Jahren hat er versucht, die Publikationen zur Sozi­ alarbeit/Sozialpädagogik kritisch mitzulesen. In drei Semestern der neunziger Jahre haben beide Autoren in gemeinsamen Seminaren an der Westfälischen Wilhelms­ Universität Münster einschlägige Themen dazu mit Studenten bearbeitet. Nicht nur zu beobachten, wie andere vor uns den anstehenden Topos beobachtet haben, son­ dern auch, wie selektiv er fokussiert wird, war flir uns aufschlußreich. Als eines un­ serer Ergebnisse stellten wir in allen behandelten Publikationen das Fehlen eines stringenten gesellschaftstheoretischen Bezuges fest, der selbstverständlich nicht als "Evangelium" verstanden werden sollte. In unserem Versuch greifen wir auf das Instrumentarium der funktional-strukturellen Systemtheorie Niklas Luhmanns zu­ rück. Wie in allen wissenschaftlichen Diskursen so bleibt auch hier alles im Vor­ vorletzten. Wie könnte man auch das, was sich als ein möglicher Diskussionsbeitrag versteht, anders einordnen? Kennern der Materie wird bald auffallen, daß einige gute Veröffentlichungen zum behandelten Problem in unserem Literaturverzeichnis fehlen. Der Grund ist einfach: Wir wollten etwas überblicken und mußten deshalb manches übersehen. Kundige Leser bitten wir an diesem Punkt um Nachsicht. Soll der Duktus nicht verloren gehen, darf man in einem ersten Zugriff auf die Problematik keine Fußno­ tenorgien zelebrieren. Deshalb haben wir uns auf das Nötigste beschränkt.