Parteiprogramme im Wandel: Ein Vergleich von FDP und Grünen zwischen 1971 und 2013

دنیز عنان توسعه برنامه‌ای پیچیده FDP و سبزها را بین سال‌های 1971 و 2013 در یک تحلیل کیفی مقایسه‌ای با هدف طبقه‌بندی ایدئولوژیک دنبال می‌کند. این مطالعه تنها تا حدی تز سبزها را به عنوان «لیبرال‌های جدید» تأیید می‌کند: به‌ویژه در زمان دولت فدرال قرمز-سبز (1998-2005)، FDP و سبزها را می‌توان به‌عنوان لیبرال اقتصادی یا لیبرال اکو-اجتماعی توصیف کرد. تحلیل به ارتباط پارادایم‌های مسلط، شالوده برنامه‌ای مستحکم الگوهای تقسیم‌بندی سنتی و گفتمان‌های متقابل مجزا اشاره می‌کند، اما هیچ توسعه مرکزگرا را به رسمیت نمی‌شناسد. رویکرد کیفی افزوده مفیدی به تحقیقات برنامه حزبی عمدتاً کمی است.

Deniz Anan zeichnet in einer vergleichenden qualitativen Analyse zu dem Zweck einer ideologischen Zuordnung die komplexe programmatische Entwicklung von FDP und Grünen zwischen 1971 und 2013 nach. Die Studie bestätigt die These der Grünen als der ‚neuen Liberalen‘ nur teilweise: Vor allem während der Zeit der rot-grünen Bundesregierung (1998-2005) lassen sich FDP und Grüne als wirtschaftsliberal bzw. ökosozialliberal charakterisieren. Die Analyse verweist auf die Relevanz dominanter Paradigmen, die solide programmatische Fundierung der tradierten Segmentierungsmuster und auf vereinzelte wechselseitige Diskurse, erkennt aber keine zentripetale Entwicklung. Der qualitative Ansatz stellt eine sinnvolle Ergänzung der meist quantitativ ausgerichteten Parteiprogrammforschung dar.