Mythen der Deutschen: Deutsche Befindlichkeiten zwischen Geschichten und Geschichte

در این بخش اول، مشارکت‌هایی گرد هم می‌آیند که وجه اشتراک آنها این است که مستقیماً با مفاهیم اسطوره‌ای اجتماعی-علمی سروکار دارند و آنها را از نظر مفهومی و روشمند غنی می‌کنند. ملاحظات اولیه هرفرید مونکلر برای نظریه اسطوره های سیاسی در ابتدای این جلد است. از نظر مونکلر، ملاحظات اولیه در مورد نظریه احتمالاً به این معنی است: این نظریه در مورد نظریه ای است که خود هنوز قابل درک نیست. افکار مونکلر مانند گربه ای در اطراف بوته، محتاط و (کنجکاو) در عین حال حریص، حول موضوع داغ هویت ملی می چرخد. متن باید این تنش را تحمل کند: یکی از موضوعاتی که بیش از همه به نظریه نیاز دارد، بدون اینکه به درستی نگاه و تحلیل شود. به عقیده مونکلر، اسطوره های سیاسی با خودنمایی ملی ارتباط دارند. ما آلمانی ها وقتی صحبت از خودنمایی به میان می آید دچار مشکل هستیم. هر جا که امروز با انحراف مواجه می شویم، مشتاقانه اشاره به کارکرد آینه ای اسطوره را می پذیریم. چون ما اونقدرا هم زشت نیستیم آیا باید جلوی آینه به هم نزدیک شویم؟ مونکلر اسطوره‌ها را بیشتر به روح دردمند توضیح می‌دهد، حاوی وعده‌ای معنا هستند و ضامن آینده هستند. آنها حاوی یک وعده رستگاری هستند: "ناگهان مشخص و غیرقابل تردید است که چه کاری باید انجام شود." مونکلر اشتهای ما را برای افسانه های سیاسی تحریک می کند. اما او بلافاصله هشدار می دهد که احتیاط می کند. این اسطوره همیشه ملموس است. گویی مونکلر می خواست به ما بگوید: نه آرزوهای شما، وضعیت واقعی جامعه تعیین می کند که اسطوره شما می تواند باشد. موارد معمولی وجود دارد. جوامع واقعاً با تجربه و آنهایی که هنوز گامی به سوی وحدت دولتی برنداشته اند و در معرض سیاست یکسان سازی قرار دارند.</ p>

In diesem ersten Teil versammeln sich Beiträge, denen gemeinsam ist, daß sie sich direkt mit sozialwissenschaftlichen Mythenkonzepten auseinander­ setzen und sie begrifflich wie methodisch bereichern. Herfried Münklers Vorüberlegungen zu einer Theorie politischer Mythen stehen am Anfang dieses Bandes. Vorüberlegungen zur Theorie heißt bei Münkler wohl: es geht um eine Theorie, diese selbst ist noch nicht zu fassen. Wie die Katze um den heißen Brei, vorsichtig und (neu-)gierig zugleich, kreisen Münklers Gedanken um daß heiße Thema der nationalen Identität. Diese Spannung muß der Text aushalten: einen der der Theorie bedürftigsten Gegenstände ohne rechte Muße betrachten und analysieren zu müssen. Politische Mythen, so Münkler, haben mit nationaler Selbstdarstellung zu tun. Gerade mit der Selbstdarstellung sind wir Deutschen in Not. Wo uns heute allenthalben scheele Blicke treffen, nehmen wir begierig den Hinweis auf die Spiegelfunktion des Mythos auf. Denn so häßlich sind wir doch nicht. Sollten wir vorm Spiegel näher zusammenrücken? Mythen, klärt Münkler die wunde Seele weiter auf, enthalten ein Sinnver­ sprechen, sind Garanten der Zukunft. In ihnen liegt ein Heilsversprechen: ,,Plötzlich ist klar und fraglos, was zu tun ist." Münkler macht uns Appetit auf politische Mythen. Aber er warnt sogleich zur Vorsicht. Der Mythos ist immer ein Konkretum. Als ob Münkler uns sagen will: nicht eure Sehnsüchte, der reale Zustand des Gemeinwesens bestimmt, weIcher Mythos der eure sein kann. Da gibt es ty­ pische Fälle. Real erfahrene Gemeinschaften und solche, die den Schritt zur staatlichen Einheit noch nicht getan haben und die einer Assimilationspolitik ausgesetzt sind.