Medienrezeption: Bestehende Ansätze und eine konstruktivistische Alternative

اگرچه دانشمندان ارتباطات برای مدت طولانی با فرآیندهای دریافت فردی سر و کار داشته اند، رویکردهای نظری که به این مجموعه از موضوعات می پردازند نسبتاً نادر هستند. به منظور بررسی اجمالی رویکردها و یافته های موجود، رویکردهای دریافت ارتباطی-علمی در بخش اول این اثر ارائه و تحلیل شده است. به نظر می‌رسد که جنبه‌های ابتدایی یک مفهوم تئوریک مبتنی بر دریافت فردی از پیشنهادات ارتباطات رسانه‌های جمعی - برای مثال شفاف‌سازی اصطلاحات یا ارجاع به کارهای تحقیقاتی دیگر - اغلب نادیده گرفته می‌شوند. در مقابل این پس زمینه، بخش دوم این کار تلاش می کند تا مفهومی جایگزین از دریافت فردی را با توجه به ملاحظات سازنده گرایانه توسعه دهد. توجه ویژه ای به تعبیه این جایگزین در زمینه های تحقیقاتی علوم ارتباطات موجود است.

Obgleich sich Kommunikationswissenschaftler seit langem mit den Prozessen der individuellen Rezeption beschäftigen, sind theoretische Ansätze, die sich diesem Themenkomplex widmen, vergleichsweise selten zu finden. Um einen Überblick über die bestehenden Ansätze und Erkenntnisse zu geben, werden deshalb zunächst im ersten Teil dieser Arbeit kommunikationswissenschaftliche Rezeptionsansätze vorgestellt und analysiert. Dabei stellt sich heraus, daß elementare Aspekte einer theoretisch fundierten Konzeption der individuellen Rezeption massenmedialer Kommunikationsangebote - beispielsweise Begriffsklärungen oder Bezugnahme auf andere Forschungsarbeiten - oftmals vernachlässigt werden. Vor diesem Hintergrund wird im zweiten Teil dieser Arbeit versucht, im Anschluß an konstruktivistische Überlegungen eine alternative Konzeption zur individuellen Rezeption zu entwickeln. Dabei liegt besonderes Augenmerk auf der Einbettung dieser Alternative in bestehende kommunikationswissenschaftliche Forschungszusammenhänge.