Lebensverläufe und Selbstbilder: Die Normalbiographie als psychologisches Regulativ

\"پسر عزیزم! ماهها دوباره گذشت و از اخبار ناچیز شما معلوم نبود که کوچکترین قدمی در مسیر حرفه ای خود برداشته اید یا برای برداشتن چنین قدمی آماده اید. [ . . . . در سنی هستم که مردان دیگر قبلاً موقعیتی دائمی در زندگی ایجاد کرده‌اند، اما من می‌توانم هر لحظه بمیرم، و ثروتی که تو و خواهرت را به طور مساوی رها می‌کنم، در مقایسه با شرایط امروز کم نخواهد بود. عالی است که دارایی های او به تنهایی می تواند موقعیت اجتماعی را برای شما تضمین کند، که در نهایت باید برای خود ایجاد کنید. \" این سطور توسط پدرم نوشته نشده است، آنها در نامه ای به مرد بی خاصیت رابرت موزیل (که اتفاقاً قبلاً دکترای خود را به پایان رسانده بود). اگر خواندن آن همچنان باعث نارضایتی و شرمساری من می شود، این به دلیل همان هنجارهای سنی است که موضوع این اثر را فراهم می کند و من نیز تابع آن هستم. مشغله‌ی ذهنی با برنامه‌ها و «ساعت‌های اجتماعی» مرا تشویق کرد که کار را سریع انجام دهم. موضوع پایان نامه استاد من پروفسور دکتر. Jochen Brandtstädter، به خوبی انتخاب شده است. همچنین در برنامه فشرده یک بورسیه تحقیقاتی دو ساله قرار گرفت. اگر توانستم مطالعه ارائه شده در اینجا را کم و بیش "به موقع" تکمیل کنم، بیشتر به دلیل حمایت و نظارتی است که از پروفسور دکتر دریافت کردم. Brandtstädter دریافت کرد.

"Mein lieber Sohn! Es sind nunmehr wieder Monate verflossen, ohne daß Deinen spärli­ chen Nachrichten zu entnehmen gewesen wäre, daß Du auf Deiner Laufbahn den gering­ sten Schritt vorwärts getan oder einen solchen vorbereitet hättest. [ . . . ] Nicht nur bist Du in einem Alter, wo andere Männer sich schon eine feste Stellung im Leben geschaffen haben, sondern ich kann jederzeit sterben, und das Vermögen, das ich Dir und Deiner Schwester zu gleichen Teilen hinterlassen werde, wird zwar nicht gering sein, unter heutigen Verhältnissen aber doch nicht so groß, daß sein Besitz allein Dir eine gesell­ schaftliche Position sichern könnte, die Du Dir also vielmehr selbst endlich schaffen mußt. " Diese Zeilen stammen nicht aus der Feder meines Vaters, sie froden sich vielmehr in einem Brief an Robert Musils Mann ohne Eigenschaften (der sein Doktorat übrigens schon hinter sich hatte). Wenn ihre Lektüre mich gleichwohl unzufrieden stimmt und beschämt, liegt das an eben jenen Alters­ normen, die das Thema dieser Arbeit abgeben und denen auch ich unterliege. Die Beschäftigung mit Zeitplänen und "sozialen Uhren" stachelte mich an, die Arbeit zügig fertigzustellen. Forschungspragmatisch war das Thema der Dissertation von meinem Mentor, Prof. Dr. Jochen Brandtstädter, also gut gewählt; auch paßte es zu dem engen zeitlichen Korsett eines zweijährigen Forschungsstipendiums. ' Wenn ich die hier vorgestellte Studie mehr oder minder 'on time' abschließen konnte, liegt das wesentlich an der Förderung und Betreuung, die ich von Prof. Dr. Brandtstädter erhielt.