Kultur und Gesellung: Ein Beitrag zur allgemeinen Kultursoziologie

خوشحالم که به درخواست برادر نویسنده فقید مبنی بر همراهی این کتاب با چند کلمه مقدماتی پاسخ دهم. در پس عنوان بسیار متواضعانه انتخاب شده این اثر، قصد این متفکر، که نمی توان از مرگ زودرس اش تاسف خورد، به جامعه شناسی فرهنگی کمک کرد تا به نظام مندی که به شدت به آن نیاز دارد دست یابد و چارچوبی از مقولات و مفاهیم به آن ببخشد که فقط این شاخه است. جامعه شناسی عمومی را به یک علم بسته تبدیل می کند. در غیر این صورت خطر انحلال در تاریخ فرهنگی یا تبدیل شدن به میدان گمانه زنی های خودسرانه را به دنبال دارد. در اینجا کار فیشر یک شکاف را از بین می برد. این یک ابزار معنوی به ما می دهد که امیدوارم به تدریج ضروری باشد. به ویژه، مقوله کوینن او و کنار هم قرار دادن پیوندهای نفسانی و بالفعل، که با خوشحالی تضاد فرهنگ و زندگی اجتماعی را نشان می دهد، غنی سازی قابل توجهی است. فیشر بین یک جهت ارتباطی و یک جهت فرهنگی- جامعه شناختی تمایز قائل می شود، همانطور که احتمالاً از زمان انتشار کتاب راهنمای جامعه شناسی رایج شده است. او خود را بر اساس جامعه‌شناسی فرهنگی قرار می‌دهد، در حالی که نویسنده این سطور دیدگاه ارتباطی-علمی را پرورش می‌دهد. وی درباره این تقابل می گوید: «در حالی که جامعه شناسی رابطه ای ساختارها (گروه ها) اجتماعی و روابط افراد مرتبط را هدف اصلی پژوهش جامعه شناختی قرار می دهد، جامعه شناسی فرهنگی از نوعی که در اینجا ارائه می شود از ساختاری جامع تر، یعنی فرهنگی-اجتماعی شروع می شود. ساختار فعال، که شامل واحدهای تجاری علاوه بر محتوای فکری جمعی به عنوان عناصر است.

Gern komme ich der Aufforderung nach, die der Bruder des verstorbenen Verfassers an mich gerichtet hat, dieses Buch durch ein paar einleitende Worte zu begleiten. Hinter dem zu bescheiden gewählten Titel der Schrift steht die Absicht dieses Denkers, dessen vorzeitigen Heimgang man nicht genug beklagen kann, der Kultursoziologie zu der ihr so dringend notwendigen Systematik zu verhelfen und ihr ein Gerüst an Kategorien und Begriffen zu geben, das erst diesen Zweig der allgemeinen Soziologie zu einer geschlossenen Wissenschaft macht. Sie läuft sonst Gefahr, sich in Kulturgeschichte aufzulösen oder ein Feld willkürlicher Spekulationen zu werden. Hier beseitigt das Werk Fischers eine klaffende Lücke. Es gibt uns ein geistiges Handwerkszeug, das sich, so hoffe ich, allmählich als unentbehrlich erweisen wird. Besonders seine Kategorie der Koinen und die Gegen­ überstellung von sinnheitlichen und wirkheitlichen Zusammenhängen, die den Gegensatz von Kultur und Gesellung glücklich verdeutlichen, ist eine wesentliche Bereicherung. Fischer unterscheidet eine beziehungswissenschaftliche und eine kultursozio­ logische Richtung, wie es wohl seit dem Erscheinen des Handwönerbuches der Soziologie üblich geworden ist. Er selbst stellt sich auf den Boden der Kultur­ soziologie, während der Schreiber dieser Zeilen die beziehungswissenschaftliche Schauweise pflegt. Er sagt über den Gegensatz: "Während die beziehungswissen­ schaftliche Soziologie die Gesellungsgebilde (Gruppen) und die Beziehungen der zugehörigen Einzelmenschen zum Hauptobjekt der soziologischen Forschung macht, geht die Kultursoziologie der hier vertretenen An von einem umfassen­ deren Gebilde, dem kulturell-gesellschaftlichen Wirkegebilde, aus, das die Ge­ selhmgseinheiten neben den kollektivgeistigen Inhalten als Elemente enthält.