Krise des deutschen Tarifsystems: Die Erosion des Flächentarifvertrags in Ost und West

در دهه 1990، سیستم چانه زنی جمعی آلمان به طور فزاینده ای دچار بحران شد. این اثر شرایط عملکردی و وجودی خود را بازسازی می کند. نتیجه اصلی این تحلیل منافع-سیاسی و نهادی-نظری این تز است که ثبات و کارایی سیستم چانه زنی جمعی آلمان که برای دهه ها به رسمیت شناخته شده است، اساساً مبتنی بر قوانین نهادی رسمی آن نیست، بلکه به طور مرکزی به آن مربوط می شود. همکاری نزدیک "داوطلبانه" بین شرکت ها و بازیگران چانه زنی جمعی. تغییر ساختاری در اقتصاد و جامعه از اواسط دهه 1970، تمرکز و عملیاتی شدن روابط مذاکره در زمانی که اتحادیه های کارگری و شوراهای کارگری از نظر منافع خود در حالت تدافعی قرار داشتند و بالاتر از همه، بین المللی شدن اقتصادی در دهه 1990. منجر به تغییر در ساختار همکاری متوازن سابق بین شرکت ها و بازیگران چانه زنی جمعی شده است. وجود ضمنی سیستم چانه زنی جمعی آلمان به ویژه در وضعیت مشکل ساز مذاکره جمعی در آلمان شرقی آشکار می شود. به همین دلیل، بیش از 140 مصاحبه کیفی با انجمن‌های کارفرمایان و مسئولان اتحادیه‌های کارگری، شورای مدیریت و کار در صنایع فلزی، ساختمانی و شیمیایی آلمان شرقی در کار حاضر مورد ارزیابی قرار گرفته است. آنها مبنای تجزیه و تحلیل دقیق روابط بسیار ظریف بین انجمن های کارفرمایان آلمان شرقی و مدیریت، و همچنین اتحادیه های کارگری و شوراهای کارگری آلمان شرقی را تشکیل می دهند. مطالعه موردی آلمان شرقی به شرایط ضمنی موجود سیستم چانه زنی جمعی آلمان اشاره دارد که تنها در طول فرآیند تحول نهادی و اقتصادی می تواند به طور ناکافی ایجاد شود.

Das deutsche Tarifsystem geriet in den 90er Jahren zunehmend in die Krise. Die Arbeit rekonstruiert seine Funktions- und Bestandsbedingungen. Zentrales Ergebnis dieser interessenpolitischen sowie institutionentheoretischen Analyse ist die These, dass die jahrzehntelang anerkannte Stabilität und Leistungsfähigkeit des deutschen Tarifsystems nicht in erster Linie auf dessen formalen Institutionenregeln beruht(e), sondern zentral mit der ´freiwilligen´ engen Kooperation von betrieblichen und tariflichen Akteuren zusammenhängt. Der Strukturwandel von Wirtschaft und Gesellschaft seit Mitte der 70er Jahre, die Zentralisierung und Verbetrieblichung der Verhandlungsbeziehungen zu einem Zeitpunkt interessenpolitischer Defensive der Gewerkschaften und Betriebsräte und v.a. in den 90er Jahren die wirtschaftliche Internationalisierung haben zu Verschiebungen im ehemals austarierten Kooperationsgefüge zwischen betrieblichen und tariflichen Akteuren geführt. Besonders deutlich werden die impliziten Bestandsbedingungen des deutschen Tarifsystems an der problematischen tariflichen Situation in Ostdeutschland. Deshalb werden in der vorliegenden Arbeit über 140 qualitative Interviews mit Arbeitgeberverbands- und GewerkschaftsfunktionärInnen, Geschäftsleitungen und Betriebsräten in der ostdeutschen Metall-, Bau und Chemieindustrie ausgewertet. Sie bilden die Grundlage für eine detaillierte Analyse der ausgesprochen heiklen Beziehungen zwischen ostdeutschen Arbeitgeberverbänden und Geschäftsleitungen sowie ostdeutschen Gewerkschaften und Betriebsräten. Das ostdeutsche Fallbeispiel verweist auf die impliziten Bestandsbedingungen des deutschen Tarifsystems, die hier im Zuge des institutionellen sowie wirtschaftlichen Transformationsprozesses nur unzureichend etabliert werden konnten.