Intuition oder Kalkül?: Zur (Un-)Konventionalität ästhetischer Kommunikation am Beispiel der Musikproduktion

علیرغم مطالعات متعدد، سیر فرآیندهای خلاق هنوز از بسیاری جهات غیرقابل توضیح است. این امر اساساً در این سؤال منعکس می شود که شهود یا محاسبه تا چه حد کار یک تولید کننده را تعیین می کند.

از دیدگاه یک علم ارتباطات میان رشته ای، گریت یونز آندرس به بررسی میزانی که شهود یا محاسبه معیارهای انتخاب مرتبط با کنش را برای آهنگسازان نشان می دهد، می پردازد. او خلاقیت هنری را در تقابل با قراردادی بودن نمی بیند، بلکه به عنوان تابعی از آن می نگرد و چارچوب نظری (عملی) مرجعی را ایجاد می کند که بر اساس آن ساخت یک مدل و یک بررسی آهنگساز را بنا می کند. به نظر می رسد که تولیدکنندگان پیشنهادات رسانه ای زیبایی شناختی اساساً آنها را با آگاهی از انتظارات کاربر و در نتیجه با آگاهی از مرسوم بودن بالا و پایین تحقق می بخشند. نویسنده نشان می‌دهد که این امر پیامدهای مهمی برای تعیین‌کننده‌های کلاسیک نظریه‌های زیبایی‌شناختی دارد و این مفاهیم را در چارچوب رویکرد خود بازتاب می‌دهد.

Trotz zahlreicher Untersuchungen ist der Ablauf kreativer Prozesse in vielen Aspekten noch immer unerklärbar. Dies spiegelt sich im Wesentlichen in der Frage wider, inwieweit Intuition oder Kalkül die Arbeit eines Produzenten bestimmen.

Aus dem Blickwinkel einer interdisziplinär ausgerichteten Kommunikationswissenschaft untersucht Gerrit Jöns-Anders, inwieweit Intuition oder Kalkül handlungsrelevante Selektionskriterien für Komponisten darstellen. Er betrachtet künstlerische Kreativität nicht im Gegensatz, sondern in Abhängigkeit von Konventionalität und entwickelt einen (handlungs-)theoretischen Bezugsrahmen, den er der Konstruktion eines Modells und einer Komponistenbefragung zugrunde legt. Es erweist sich, dass Produzenten ästhetischer Medienangebote diese grundsätzlich im Wissen um Nutzererwartungen und damit auch im Wissen um Hoch- und Niedrigkonventionalität materialisieren. Der Autor zeigt, dass dies entscheidende Auswirkungen auf die klassischen Determinanten ästhetischer Theorien hat, und reflektiert diese Auswirkungen vor dem Hintergrund seines Ansatzes.