Historyczny proces wzrostu gospodarczego analiza trendów sekularnych na podstawie produkcji żelaza i stali.

  | SPIS TREŚCI | 
  | Spis tablic........................................................................................................VIII | 
  | Spis wykresów...................................................................................................XII | 
  | Od autora .......... .............................................................................................. 1 | 
  | CZĘŚĆ PIERWSZA | 
  | I. WSTĘP ......................................................................... 5 | 
  | ]. Sformułowanie zagadnienia .... *........................................ 3 | 
  | 2. Znaczenie i potrzeba badań sekularnych..................................................... 6 | 
  | 3. Trudności mierzenia wzrostu gospodarczego..............................................12 | 
  | a) Badanie postaci i badanie struktury.....................................................12 | 
  | b) Wybór nośnika trendu................................................................. 13 | 
  | 4. Szczególna reprezentatywność żelaza i stali dla procesów wzrostu społeczno- | 
  | -gospodarczego............................................................................................. . Iń | 
  | 5. Inne uwagi metodologiczne.................................................................................28 | 
  | II. OD RENESANSU ŚREDNIOWIECZNEGO DO REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ ... 31 | 
  | A. Produkcja żelaza jako symptom rozwoju gospodarczego........................................31 | 
  | 1. Ożywienie gospodarcze w okresie renesansu średniowiecznego: bezpośrednia | 
  | metoda wytopów i technika koła wodnego.....................................................31 | 
  | 2. Początek techniki wielkich pieców..........................................................................34 | 
  | 3. Okres ożywienia manufakturowego..........................................................................,35 | 
  | a) Pierwsza rewolucja przemysłowa w Anglii..............................................35 | 
  | b) Ekspansja hutnictwa szwedzkiego..........................................................................37 | 
  | c) Przygotowanie drugiej rewolucji przemysłowej w Anglii....................................39 | 
  | d) Ekspansja hutnictwa rosyjskiego.................................................................. 40 | 
  | e) Tendencje rozwojowe okresu manufaktury.............................................. 43 | 
  | 4. Ogólne prawidłowości rozwoju w okresie przedprzemyslowym .... 47 | 
  | B. Produkcja żelaza jako czynnik potęgotwórczy...........................................................49 | 
  | 5. Korelacje rozwoju hutnictwa i wzrostu potęgi militarnej.......................... 49 | 
  | 6. Repartycja potencjału hutniczego i militarnego w XVIII w. Świat zrównoważony ...................52 | 
  | III. OD REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ DO I WOJNY ŚWIATOWEJ............................... 56 | 
  | A. Produkcja żelaza, jako symptom wzrostu gospodarczego........................................56 | 
  | 1. Wielkie pchnięcie............................................................................................ 56 | 
  | 2. Analiza tendencji rozwojowych................................................................................64 | 
  | 3. Ogólne prawidłowości rozwoju okresu przemysłowego........................... 71 | 
  | a) Logistyczny typ krzywej............................................................................. 71 | 
  | V | 
  | b) Zależność między stopniem opóźnienia, a tempem wzrostu gospodarczego 71 | 
  | c) Zależność między stopniem nasycenia, a tempem wzrostu gospodarczego 73 | 
  | d) Wpływ zaobserwowanych zależności na kształt krzywych wzrostu . , 78 | 
  | e) Konserwatyzm techniczny krajów pionierskich................................................81 | 
  | f) Nierównomierności rozwoju................................................................................83 | 
  | 4. USA i Rosja. Pierwsze porównanie.................................................................84 | 
  | Miejsce Ziem Polskich w rozwoju hutnictwa ż.elaza........................................90 | 
  | a) Hutnictwo w Polsce przedrozbiorowej ............................................... 90 | 
  | b) Ogólny trend rozwojowy hutnictwa na Ziemiach Polskich .... 92 | 
  | c) Rozwój produkcji żelaza w Królestwie Polskim................ 94 | 
  | d) Rozwój produkcji żelaza na Śląsku...................................................................97 | 
  | e) Miejsce Ziem Polskich i Królestwa Polskiego w światowej produkcji żelaza 98 | 
  | f) Ziemie Polskie, a niektóre współczesne potęgi przemysłowe . . . 100 | 
  | B. Funkcja potęgotwórcza żelaza..............................................................................i02 | 
  | 6. Produkcja żelaza a stosunki siły w XIX wieku..............................................102 | 
  | a) Wojny napoleońskie......................................................................................i 02 | 
  | b) Okres angielskiego monopolu siły i upadek pozycji Rosji..........................Ю5 | 
  | c) Pochód Niemiec do potęgi.................................................................. 11? | 
  | 7. Pierwsza wojna światowa........................................................................ . 119 | 
  | a) Pozycje wyjściowe.................................................................. . . 119 | 
  | b) Przebieg..............................................*............................................. 121 | 
  | IV. OKRES MIĘDZYWOJENNY I DRUGA WOJNA ŚWIATOWA.............................. . I2Ó | 
  | 1. Uwagi metodologiczne...................................................................................125 | 
  | Л. Prawidłowości wzrostu gospodarczego...............................................................126 | 
  | 2. Kontynuacja trendów krajowych i załamanie trendu światowego . . | 
  | a) Okres pierwszego dziesięciolecia....................................... 127 | 
  | b) Znaczenie wielkiego kryzysu dla trendu sekularnego ...... 129 | 
  | c) Kontynuacja tendencji sekularnej w ZSRR................................. Iga | 
  | 3. Kontynuacja prawidłowości rozwojowych.............................................. 133 | 
  | 4. Ogólna ocena dwudziestolecia międzywojennego..................................................... | 
  | ó. USA, ZSRR. Japonia. Drugie porównanie.............................................. . 137 | 
  | 6. Polska w okresie międzywojennym........................................................... pjj | 
  | B. Produkcja stali a relacje sity w okresie 1919—1945........................................ 133 | 
  | 7. Monopolistyczna pozycja Stanów Zjednoczonych; amerykańska .-dekada możliwości" ................................................................................................... І34 | 
  | 8. Odbudowa siły Niemiec............................................................................... 13^ | 
  | 9. Druga wojna światowa......................................................................... jgj | 
  | a) Przebieg............................................................................. | 
  | b) Analiza zależności miedzy czynnikami potęgotwórczymi . . . | 
  | V. OKRES WSPÓŁCZESNY . ........................................................................ . Ш) | 
  | 1. Powojenny spadek produkcji i odbudowa....................................... | 
  | 2. Nowe elementy w trendzie okresu powojennego................................. ^ ^ j | 
  | a) Zwiększone tempo wzrostu.................................................................. | 
  | b) Nowi producenci............................................................................... j-fi | 
  | c) Współzawodnictwo między socjalizmem a kapitalizmem ... | 
  | 3. USA, ZSRR, Japonia. Trzecie porównanie........................................ | 
  | a) Porównanie wzrostu gospodarczego ........ | 
  | b) Porównanie siły............................................................................... | 
  | 4. Polska, Czechosłowacja. Włochy..................................................... jgy | 
  | a. Chiny i India....................................................................... | 
  | VI | 
  | 6. Sytuacja wewnętrzna grupy socjalistycznej ............................................................19.'? | 
  | 7. Sytuacja wewnętrzna grupy kapitalistycznej uprzemysłowionej .... 291 | 
  | 8. Porównanie wielkich grup producentów..................................................................203 | 
  | 9. Środkowa strefa zacofania gospodarczego...........................................................20S | 
  | 10. Niemcy i ich sąsiedzi: porównanie dynamiki sity.............................................212 | 
  | VI. PLANY I PERSPEKTYWY..................................................................................219 | 
  | 1. Rok 1965 ................................................................................................. 220 | 
  | 2. Rok 1970 ................................................................................................. 220 | 
  | 3. USA. ZSRR. Japonia. Czwarte porównanie...........................................................232 | 
  | VII. 1 DNKGJA PRODUKCYJNA ŻEI.AZA 1 STALI.................. .......................................237 | 
  | 1. Ogólne prawidłowości w konsumpcji i w handlu międzynarodowym stała......................238 | 
  | 2. Prawidłowości w strukturze asortymentowej produkcji stali.....................................249 | 
  | 3. Gałęziowa struktura zużycia stali.....................................................................258 | 
  | 4. Struktura ekonomiczna zużycia stali.................................................................25S | 
  | 5. Zależność między produkcją stali a dochodem narodowym, produkcją przemysłową i majątkiem trwałym.......................................................................................................264 | 
  | a) Stałochłonność dochodu narodowego.................................................................264 | 
  | b) Elastyczność produkcji (konsumpcji) hutniczej względem dochodu narodowego .......................................................................................................270 | 
  | c) Elastyczność produkcji (konsumpcji) hutniczej względem całej produkcji | 
  | przemysłowej......................................................................................................278 | 
  | d) Elastyczność produkcji (konsumpcji) hutniczej względem inwestycji . . 283 | 
  | fi. Bieżąca produkcja hutnicza a fundusz żelazno-sfalowy........................................287 | 
  | CZĘŚĆ DRUGA | 
  | VIII. SYNTEZA WYNIKÓW BADAN. ELEMENTY TEORII WZROSTU SEKULARNKGO 292 | 
  | 1. Logistyczny charakter wzrostu. Cykle logistyczne....................................................292 | 
  | a) Mechanizm wzrostu logistycznego.................................................... . 295 | 
  | b) Argumenty krytyków logistycznego prawa wzrostu ■•■... 304 | 
  | c) Dostosowanie krzywej logistycznej do empirycznych szeregów wzrostu se- | 
  | kularnego ............................................................................................... зрр | 
  | 2. Krzywa logistyczna jako uogólnienie stwierdzonych prawidłowości wzrostu . 311 | 
  | a) Krzywa logistyczna a zależność podstawowa................................., | 
  | b) Tablice korelacyjne zależności podstawowej..........................■ • . 3U | 
  | c) Uogólniona postać krzywej logistycznej....................................... | 
  | 3. Ekonomiczne podstawy logistycznego charakteru wzrostu produkcji . ^ | 
  | 4. Przyspieszenie technologiczne........................................................... . o | 
  | 5. Zjawisko nierównomierności rozwoju......................................................... <1^ | 
  | a) Poglądy dotychczasowe.................................................................. . | 
  | b) Wzrost logistyczny podstawą działania prawa nierównomiernego rozwoju. | 
  | Dwa kierunki działania tego prawa r._jQ | 
  | c) Zjawisko dościgania i prześcigania w procesie wzrostu jako wyraz tendencji do wyrównania........................................■ | 
  | fi. Tendencja do policentryzacji i dekoncentracji j>kq | 
  | 7. Dekoncentryczny kierunek rozchodzenia się fal wzrostu gospodarczego . | 
  | a) Centra wzrostotwórcze i peryferie.......................... • ■ . ^4 | 
  | b) Fale w sekularnym procesie industrializacji .... | 
  | ѴТТ | 
  | S. Podsumowanie badań nad funkcją potcgotwórczą żelaza i stali .... 3jg | 
  | a) Wojny ekspansji i wojny równowagi....................................... 359 | 
  | b) Rozproszenie siły. Świat zrównoważony....................................... 362 | 
  | c) Czasoprzestrzenna mapa siły w okresie sekularnego uprzemysłowienia . 365 | 
  | d) Rola wojen w trendzie sekularnym....................................... 368 | 
  | 9. Dialektyka trendu milleneamego..................................................... 370 | 
  | 10. Interpretacja procesów społecznych na tle logistycznego trendu wzrostu . 375 | 
  | a) Fazy spokoju społecznego i fazy zaburzeń społecznych ..... 375 | 
  | b) Reformy społeczne poprzedzające wielkie pchnięcie ...... 37(3 | 
  | c) Koniec starego cyklu kapitalistycznego....................................... 377 | 
  | (1) Skutki Rewolucji Październikowej. Nowy wzrost sekularny .... 379 | 
  | e) Perspektywy współzawodnictwa socjalizmu i kapitalizmu ..... 334 | 
  | f) Konsekwencje ogólniejsze. Dekoncentracja jako wyraz wzrostu entropii systemu ...........387 | 
  | ГХ. ZAKOŃCZENIE 3S9 | 
  | DODATEK STATYSTYCZNY | 
  | A. Wielkości produkcji surówki żelaza i stali w tys. ton | 
  | B. Źródła ................................................i.........................................................392 | 
  | Wykresy...........................................................................................................403 | 
  | Bibliografia wykorzystanej literatury przedmiotu.........................................................419 | 
  | Indeks nazwisk...................................................................................................423 | 
  | Spis treści w języku angielskim...............................................................................425 | 
  | Spis treści w języku rosyjskim.................................................................................429 |