Diskursanalyse und Kritik

اینکه آیا و تا چه حد تحلیل گفتمان یک اقدام انتقادی است بحث برانگیز است. این جلد دلایل و موضوعات این بحث را در مورد ارتباط تحلیل گفتمان و نقد روشن می کند. آیا تحلیل گفتمان نقش آموزشی دارد یا روشنگری؟ نقد در نظر گرفته شده برای رسیدن به چه کسی و چه چیزی است: مخاطبان منتقد، دانشگاهی یا مخاطبان «عمومی»؟ اهداف نقد چیست: برخی از رویه‌های گفتمانی، ساختارهای نهادی که گفتمان‌ها را قادر می‌سازند، بازیگران فردی یا تأثیرات گفتمانی (مانند عادی‌سازی‌ها، سوژه‌سازی‌ها و غیره)؟ رویه های روشمند و نگرش انتقادی چگونه به هم مرتبط هستند؟ انتقاد چگونه شفاهی می شود؟ و در نهایت: آیا تحلیل گفتمان اصلاً باید ادعای انتقادی داشته باشد و اگر چنین است، چنین ادعایی چگونه قابل درک و توجیه است؟
مطالب تحلیل گفتمان به عنوان نقد؟ گزاره های نظری ● رویکردها: تحلیل گفتمان و نظریه(های) انتقادی ● عملکرد تحلیلی گفتمان نقد
ویراستاران Dr. آنتیه لانگر، استاد آموزش مدرسه و مطالعات جنسیتی در موسسه علوم تربیتی در دانشگاه پادربورن است. دکتر مارتین نونهوف استاد نظریه سیاسی در موسسه مطالعات بین فرهنگی و بین المللی در دانشگاه برمن است. دکتر مارتین ریسیگل استادیار زبان شناسی کاربردی در موسسه زبان شناسی دانشگاه وین است.

Ob und inwiefern Diskursanalyse ein kritisches Unterfangen ist, gilt als strittig. Der Band beleuchtet die Gründe und Gegenstände dieser Debatte über den Zusammenhang von Diskursanalyse und Kritik. Gibt es einen Erziehungs- bzw. Aufklärungsauftrag der Diskursanalyse? Wer und was soll mit der Kritik erreicht werden: die Kritisierten, die Wissenschaft oder ein „allgemeines“ Publikum? Was sind Gegenstände der Kritik: bestimmte diskursive Praktiken, institutionelle Strukturen, die Diskurse ermöglichen, einzelne Akteur*innen oder Diskurseffekte (wie Normalisierungen, Subjektivierungen etc.)? Wie hängen methodisches Vorgehen und kritische Haltung zusammen? Wie wird Kritik versprachlicht? Und schließlich: Soll Diskursanalyse überhaupt einen kritischen Anspruch erheben und, falls ja, wie wäre ein solcher zu verstehen und zu begründen?
Der InhaltDiskursanalyse als Kritik? Theoretische Einlassungen ● Annährungen: Diskursanalyse und kritische Theorie(n) ● Diskursanalytische Praxis der Kritik
Die Herausgeber*innenDr. Antje Langer ist Professorin für Schulpädagogik und Geschlechterforschung am Institut für Erziehungswissenschaften der Universität Paderborn. Dr. Martin Nonhoff ist Professor für Politische Theorie am Institut für Interkulturelle und Internationale Studien der Universität Bremen. Dr. Martin Reisigl ist Assistenzprofessor für Angewandte Sprachwissenschaft am Institut für Sprachwissenschaft der Universität Wien.