Die Rationalisierung aus der Sicht des Arbeiters: Eine soziologische Untersuchung in der mechanischen Fertigung

این کتاب در حین کار من در مرکز تحقیقات اجتماعی دورتموند و طی چندین سال پرداختن به موضوع مردم و فناوری ایجاد شده است. تجربیاتی که در این دوره جمع‌آوری کردم، مرا متقاعد کرد که از دیدگاه کارکنان شرکت، این فناوری نیست، بلکه عقلانی‌سازی است که اهمیت اساسی دارد. این فناوری به عنوان وسیله ای برای کاهش هزینه ها، رعایت ضرب الاجل های بهتر، افزایش بهره وری و به عبارت دیگر منطقی سازی ارزش گذاری می شود. عقلانی‌سازی ارتباط نزدیکی با فناوری دارد، اما نکته‌ای جزئی از آن نیست، در نوع خود کمیتی است. این امر بیش از هر چیز با این واقعیت نشان می‌دهد که سازمان‌دهی کار نیز می‌تواند مستقل از فناوری برای منطقی‌سازی استفاده شود، و این که امروزه کاملاً قاطعانه اتفاق می‌افتد. ما خود را در شرایطی می یابیم که اثرات اتوماسیون مورد بحث قرار می گیرد، در حالی که اپراتور انسانی باید با اثرات منطقی سازی مقابله کند. آنها دوست ندارند در مورد آنها بحث شود. ما باید دلایل را بررسی کنیم.

Dieses Buch ist während meiner Tätigkeit an der Sozialforschungsstelle Dortmund in mehrjähriger Auseinandersetzung mit dem Thema Mensch und Technik entstanden. Meine in dieser Zeit gesammeItenErfahrungen gaben mir die Überzeugung, daß aus der Sicht des arbeitenden Menschen im Betrieb nicht der Technik, sondern der Rationalisierung die zentrale Bedeutung zu­ kommt. Die Technik wird als Mittel der Kostensenkung, der besseren Termin­ erfüllung, der Produktivitätssteigerung, eben der Rationalisierung, gewertet. Die Rationalisierung ist eng mit der Technik verbunden, aber sie stellt nicht eine Nuance derselben dar, sondern ist eine eigene Größe. Dies zeigt sich vor allem darin, daß auch unabhängig von der Technik durch Mittel der Arbeits­ organisation rationalisiert werden kann, und daß dies heute recht nachdrück­ lich geschieht. Wir befinden uns in der Situation, daß über die Auswirkungen der Automation diskutiert wird, während der Mensch im Betrieb mit den Auswirkungen der Rationalisierung fertig werden muß. Über sie wird nicht gerne diskutiert; wir werden die Gründe zu untersuchen haben.