Die literarische Moderne in Europa: Band 1: Erscheinungsformen literarischer Prosa um die Jahrhundertwende

تاریخ ادبیات مدرن اروپا با تاریخ ادبیات مدرن اروپا متفاوت است. نه آنچه اغلب به طور مبهم «ادبیات مدرن» به معنای ادبیات مدرن نامیده می شود، حتی ادبیات متعلق به زمان حال (این در تضاد با ادبیات قدیمی تر، ادبیات روشنگری، به اصطلاح کلاسیک، رمانتیک و غیره) موضوع اینجاست. در یک کار مشترک مورد بحث قرار می گیرد، اما کار مودم ها، که به قرن نوزدهم بازمی گردد، همانطور که آثار معاصری وجود دارند که بدون نیاز به شکست در نظر گرفتن آنها، نمی توان آنها را به عنوان «مودم» توصیف کرد. این امر از یک سو به از دست دادن سنت ادبی، ماهیت الزام آور توپوی کلاسیک، خلق معنا، اهمیت تقلید، برنامه، دیتاکس، جهان بینی، تجسم جهان و نقد تعمیم یافته معاصر مربوط می شود، اما از سوی دیگر با غرابت فزاینده، تصنعی، حتی تهدیدآمیز بودن شرایط جهان، با وداع با «زیبایی» سنتی و استقلال هنر، تغییر شکل مفاهیم دیرینه اثر هنری و هنرمند، با در دسترس بودن. نشانه هایی که دیگر به طور الزام آور به سمت چیزی تعیین شده تنظیم نمی شوند. این تنها راهی است برای درک آنچه که فردریش نیچه آن را «متافیزیک هنرمندان» می نامد، تأثیرات فرعی آرتور شوپنهاور، شیوه جدید دیدن نقاشی در قرن بیستم، «زیبایی شناسی موزیکال جدید» هنر، که پایه و اساس ظاهراً محکم آن، دیگر نگرش روایی خاصی ندارد. موضوع به خودی خود به همان اندازه ثابت نیست که هنوز هم می توان چیزها را قابل تشخیص دانست. یکی مانند دیگری تهدید به ناپدید شدن می کند.

Eine Geschichte der europäischen Literatur der Moderne ist etwas anderes als eine Ge­ schichte der modernen europäischen Literatur. Nicht, was man oft unbestimmt 'moderne Literatur' im Sinn der neuzeitlichen, gar der Gegenwart zugehörigen Literatur nennt (dies im Gegensatz zur älteren, der der Aufklärung, der sog. Klassik, der Romantik etc.) ist der Gegenstand, der hier in einem Gemeinschaftswerk zur Debatte gestellt wird, sondern die der Modeme, die weit in das 19. Jahrhundert zuriickreicht, wie es umgekehrt zeitgenössische Werke gibt, die, ohne deswegen auch als mißlungen gelten zu müssen, nicht als 'modem' bezeichnet werden können. Das hat einerseits mit dem Verlust von literarischer Tradition, von Verbindlichkeit der klassischen topoi, Sinnstiftung, der Bedeutung von Mimesis, Programatik, Didaxe, Weltanschauung, Weltvergegenwärtigung und generalisierender Zeitkritik zu tun, an­ dererseits aber mit zunehmender Fremdheit, Künstlichkeit, ja Bedrohlichkeit der Welt­ verhältnisse, mit der Verabschiedung des überkommenen 'Schönen' und der Verselb­ ständigung der Kunst, der Umgestaltung der langgültigen Vorstellungen von Kunstwerk und Künstler, mit der Verfügbarkeit der Zeichen, die nicht mehr auf ein Bezeichnetes hin verbindlich ausgerichtet sind. Nur so wird verständlich, was Friedrich Nietzsche als " Artistenmetaphysik" bezeichnet hat, die weitereichende Nachwirkung Arthur Schopenhauers, die neue Sehweise in der Malerei des 20. Jahrhunderts, die "Ästhetik der neuen Tonkunst", die ihres einst scheinbar festen Grundes nicht mehr gewisse Erzählhaltung. Das Subjekt selbst ist so wenig fest­ gelegt, wie die Dinge noch als feststellbar gelten dürfen; das eine droht wie das andere zu verschwinden.