Die Flexibilitätsklausel im europäischen Integrationsprozess: Artikel 352 AEUV (ex-Art. 308 EGV) als Instrument der weichen Konstitutionalisierung

در شرایط بحران اقتصادی و مالی کنونی، مسئله آینده ادغام اروپا به ویژه در حال انفجار است. ورنا شافر از بند انعطاف پذیری استفاده می کند که برای اولین بار توسط معاهده لیسبون اصلاح شد تا در مورد احتمالات یک قانون اساسی نرم و توسعه بیشتر قراردادی مرتبط با فرآیند ادغام بحث کند. نویسنده ویژگی خاص مجوز مربوط به هدف برای اقدام را توضیح می‌دهد و میزان استفاده سران کشورها و دولت‌های کشورهای عضو را در دوره 1958-2012 به عنوان دریچه‌ای برای باز کردن مناطق جدید مورد استفاده قرار می‌دهد. اقدام در سطح اروپا این نشان می‌دهد که «بند کلی» که مدت‌ها بیش از همه مورد انتقاد ایالت‌های فدرال آلمان بوده، در بسیاری از حوزه‌های سیاستی مؤثر واقع شده است. بر اساس حوزه های سیاست زیست محیطی، سیاست تحقیق و فناوری، سیاست منطقه ای، حمایت از مصرف کننده، کمک های توسعه و سیاست انرژی، می توان نشان داد که بند انعطاف پذیری سهم تعیین کننده ای در گسترش بعد بخشی فرآیند یکپارچه سازی داشته است. مثال گسترش اتحادیه اروپا به سمت شرق همچنین نشان می دهد که چنین ابزاری چقدر ضروری است تا بتوان به چالش های پیش بینی نشده در اتحادیه اروپا واکنش سریع نشان داد.

Content

• مبانی توسعه پویا ادغام اروپایی
• بند انعطاف پذیری (ماده 352 TFEU، ماده سابق 308 EGV، ماده سابق 235 EGV) به عنوان یک مورد خاص مقررات اتحادیه اروپا از صلاحیت ها
• نقش بند انعطاف پذیری برای توسعه بیشتر بعد بخشی فرآیند یکپارچه سازی از نقطه نظر تئوری فیوژن
• استفاده از بند انعطاف پذیری برای توسعه بیشتر بعد بخشی فرآیند یکپارچه سازی در دوره 1958-2012

گروه های هدف

< li>استادان و دانشجویان علوم سیاسی و حقوق اروپا
• سیاستمداران در اتحادیه اروپا

نویسنده

ورنا شافر یک همکار پژوهشی در موسسه علوم سیاسی در دانشگاه یوستوس لیبیگ در گیسن است.

Im Kontext der aktuellen Wirtschafts- und Finanzkrise gewinnt die Frage nach der Zukunft der europäischen Integration besondere Brisanz. Verena Schäfer diskutiert anhand der durch den Vertrag von Lissabon erstmals reformierten Flexibilitätsklausel die Möglichkeiten einer weichen Konstitutionalisierung und der damit verbundenen vertragsimmanenten Fortentwicklung des Integrationsprozesses. Die Autorin erläutert den Sonderfallcharakter der zielbezogenen Handlungsermächtigung und analysiert, inwiefern diese im Zeitraum 1958-2012 von den Staats- und Regierungschefs der Mitgliedstaaten als Türöffner zur Erschließung neuer Handlungsbereiche auf europäischer Ebene genutzt wurde. Dabei zeigt sich, dass die vor allem von den deutschen Bundesländern lange kritisierte ‚Generalklausel’ in vielen Politikfeldern wirksam wurde. Anhand der Bereiche Umweltpolitik, Forschungs- und Technologiepolitik, Regionalpolitik, Verbraucherschutz, Entwicklungshilfe und Energiepolitik kann nachgewiesen werden, dass die Flexibilitätsklausel entscheidend zur Ausdehnung der sektoralen Dimension des Integrationsprozesses beigetragen hat. Am Beispiel der EU-Osterweiterung wird zudem aufgezeigt, wie notwendig ein solches Instrument ist, um im Rahmen der EU rasch auf unvorhergesehene Herausforderungen reagieren zu können.

Der Inhalt

• Die Grundlagen der dynamischen Entwicklung der europäischen Integration
• Die Flexibilitätsklausel (Art. 352 AEUV, ex-Art. 308 EGV, ex-Art. 235 EGV) als Sonderfall der EU-Kompetenzordnung
• Die Rolle der Flexibilitätsklausel für die Fortentwicklung der sektoralen Dimension des Integrationsprozesses aus Sicht der Fusionsthese
• Die Nutzung der Flexibilitätsklausel für die Fortentwicklung der sektoralen Dimension des Integrationsprozesses im Zeitraum 1958-2012

Die Zielgruppen

• Dozierende und Studierende der Politikwissenschaft und des Europarechts
• PolitikerInnen in der Europäische Union

Die AutorIn

Verena Schäfer ist wissenschaftliche Mitarbeiterin am Institut für Politikwissenschaft der Justus-Liebig-Universität Gießen.