Der Konzernabschluß: Die Bilanzierungspraxis dt. Konzerne

بر اساس مدل های آنگلوساکسون، ترازنامه گروه تلفیقی از دهه 1930 و به ویژه پس از جنگ جهانی دوم اهمیت فزاینده ای در آلمان پیدا کرده است. با این حال، هنوز اختلاف نظرهای قابل توجهی در ادبیات و در عمل در مورد ماهیت ترازنامه تلفیقی - و بنابراین در مورد ادغام وجود دارد. این پایان نامه سعی دارد به روشن شدن این موضوعات بحث برانگیز کمک کند. با انجام این کار، خود را به آن دسته از مشکلات مرتبط با شرایط آلمان محدود می‌کند و به‌ویژه دیدگاه عملکردی را که در صورت‌های مالی تلفیقی منتشر شده و گزارش‌های سالانه گروه‌های آلمانی منعکس می‌شود، در نظر می‌گیرد. اگر - همانطور که در این سند - گروه به عنوان یک شرکت واحد تعریف شده است، ترازنامه گروه باید ترازنامه این واحد اقتصادی باشد و روش تلفیق نیز باید از این دارایی حاصل شود. در ادبیات تجاری - تا جایی که نویسنده اطلاع دارد - این عقیده وجود دارد که ایده وحدت اقتصادی گروه در عمل غالب نشده است و در تهیه صورت های مالی تلفیقی مورد توجه قرار نمی گیرد. در مقابل، این مطالعه توانست ثابت کند که اکثریت شرکت های آلمانی حساب های تلفیقی را صرفاً به عنوان ترازنامه ویژه شرکت مادر نمی دانند، بلکه به عنوان نتیجه گیری یک واحد اقتصادی می دانند. این دیدگاه به ویژه هنگام پرداختن به سودهای بین شرکتی واضح می شود: در اغلب صورت های مالی تلفیقی منتشر شده، سود بین شرکتی - حداقل از موجودی ها - حذف می شود.

Gestützt auf angelsächsische Vorbilder, hat die konsolidierte Konzern­ bilanz seit den dreißiger Jahren, und besonders nach dem Zweiten Weltkrieg, auch in Deutschland zunehmend an Bedeutung gewonnen. über das Wesen der Konzernbilanz - und somit auch über die Kon­ solidierung - bestehen aber im Schrifttum und in der Praxis noch erhebliche Meinungsverschiedenheiten. Die vorliegende Arbeit versucht, zur Klärung dieser Streitfragen beizutragen. Sie beschränkt sich dabei auf solche Probleme, die für deutsche Verhältnisse relevant sind, und berücksichtigt insbesondere die Auffassung der Praxis, die sich in den veröffentlichten konsoli­ dierten Abschlüssen und Geschäftsberichten deutscher Konzerne widerspiegel t. Wird - wie in dieser Schrift - der Konzern als einheitliches Unter­ nehmen definiert, dann muß die Konzernbilanz die Bilanz dieser Wirtschaftseinheit sein, und aus dieser Eigenschaft auch das Kon­ solidierungsverfahren abgeleitet werden. In der betriebswirtschaftlichen Literatur wurde - soweit sie dem Verfasser bekannt geworden ist - bisher die Meinung vertreten, der Gedanke der wirtschaftlichen Einheit des Konzerns habe sich in der Praxis nicht durchgesetzt und würde bei der Aufstellung von konsolidierten Abschlüssen nicht berücksichtigt. In dieser Arbeit konnte im Gegensatz dazu nachgewiesen werden, daß die Mehrzahl der deutschen Konzerne die konsolidierte Rech­ nung nicht lediglich als eine Spezialbilanz der Obergesellschaft, son­ dern als Abschluß einer wirtschaftlichen Einheit betrachtet. Diese Auffassung wird vor allem deutlich bei der Behandlung zwischen­ gesellschaftlicher Gewinne: in den meisten publizierten Konzern­ abschlüssen sind die Zwischengewinne - zumindest aus dem Vor­ ratsvermögen - eliminiert.